Quy tắc 3: Nên đặt một mục tiêu cho những giá trị cốt lõi

“Bộ giá trị cốt lõi xuất sắc nhất được xây dựng dựa trên một tiền đề trọng tâm và một mục tiêu".

Nếu nhìn lại các giá trị cốt lõi của Facebook, bạn sẽ thấy Xây dựng các giá trị xã hội chính là mục tiêu của họ. Đó là chiến lược kinh doanh tổng thể của Facebook. Sự thông minh trong danh sách 5 giá trị cốt lõi này nằm ở việc tổng hoà giữa mục tiêu và cách thức đạt được mục tiêu đó.

Dưới đây là một các giá trị văn hoá được xây dựng theo mô hình trên của một công ty khác: 

• Chất lượng / Giá trị đồng tiền
• Đổi mới
• Vui nhộn
• Cạnh tranh và Thách thức
• Tạo ra một hãng hàng không đáng mến 

Nhìn vào đó, bạn có thể đưa ra ngay một vài nhận định. Đây là một công ty thuộc hãng hàng không đang nỗ lực cải tiến chất lượng, thách thức những khó khăn hiện tại. Và công ty này đang cố gắng xây dựng hình ảnh một hãng hàng không được nhiều người yêu thích.

 Đó chính là hãng hàng không Virgin America. 4 giá trị đầu tiên được mượn từ tập đoàn Virgin của Richard Branson. Còn giá trị cuối cùng là sứ mệnh của công ty, hay nói cách khác là mục tiêu của họ. Mục tiêu này đã thể hiện hoàn hảo cách tập đoàn đề cao những giá trị văn hoá trong ngành công nghiệp hàng không.

 Khi Alaska Airlines mua lại Virgin America vào năm 2017, họ thấy được rằng hãng hàng không này có thể giúp cách tân văn hoá doanh nghiệp của chính họ.

 Một thông cáo báo chí công bố chi tiết về việc sáp nhập đã cho thấy Virgin mong muốn duy trì sứ mệnh “không ngừng khát khao mang lại trải nghiệm bay đặc biệt tới quý khách”. Bởi vậy, khi lên kế hoạch hợp nhất hai công ty, hãng Alaska đã chọn đi theo sứ mệnh của Virgin là Tạo ra một hãng hàng không đáng mến.

 Khi so sánh giữa Facebook và Virgin America, cả hai công ty đều có những giá trị cốt lõi hướng đến sự đổi mới không chỉ so với đối thủ mà còn với chính kỳ vọng vào những điều không tưởng. Thế nhưng, mỗi công ty đã tuyên bố điều này bằng cách thức riêng rất độc đáo, dễ nhớ cùng những ngôn từ phù hợp với văn hoá.

 Ví dụ dưới đây là các giá trị cốt lõi của Google - "ông trùm" của làng công nghệ thế giới. Mặc dù họ có định hướng văn hoá doanh nghiệp rất bền vững nhưng cách diễn đạt bị thiếu sự khéo léo.

• Tập trung vào người dùng trước tiên
• Làm một thứ sao cho thật tốt còn hơn làm nhiều thứ
• Nhanh luôn tốt hơn là chậm
• Bình đẳng trên website tạo ra hiệu quả
• Không cần ngồi một chỗ để chờ câu trả lời
• Có thể kiếm tiền mà không làm điều ác
• Ngoài kia luôn có rất nhiều thông tin
• Nhu cầu thông tin vượt qua mọi biên giới
• Bạn có thể nghiêm túc mà không cần mặc vest
• Chỉ vĩ đại thôi thì chưa đủ

Bất kỳ ai từng làm việc ở Google đều có thể mô tả lại văn hoá đặc trưng của công ty, nhưng các câu phát biểu của họ lại bị xếp lộn xộn. Nếu Google áp dụng mô hình của Facebook và hãng hàng không Virgin America, giá trị văn hoá của Google sẽ được viết lại thành:

• Tập trung vào người dùng trước tiên
• Nhanh tốt hơn là chậm
• Chỉ vĩ đại thôi là chưa đủ
• Xử lý thông tin tốt hơn bất kì ai

Theo đó, 3 giá trị đầu tiên đã thể hiện quyết tâm hướng đến sự xuất sắc của Google: hoàn hảo, nhanh chóng và tập trung vào lợi ích mang lại của phần mềm. Còn giá trị văn hoá cuối cùng khẳng định mục tiêu của họ: trở thành kẻ thống trị mọi thứ liên quan tới thông tin.

Với mô hình này, mỗi doanh nghiệp đều có thể chỉnh sửa hoặc tự tạo mới một danh sách giá trị cốt lõi ngắn gọn và hiệu quả, kể cả là các doanh nghiệp vừa và nhỏ hay các startup.

Kết luận

Văn hoá doanh nghiệp nói chung và các giá trị cốt lõi của doanh nghiệp nói riêng có thể xây dựng được nhờ 3 quy tắc vàng: tôn trọng giá trị văn hoá ngầm định, tập trung vào một tiền đề trọng tâm và hướng tới một mục tiêu nhất định. Bạn cũng có thể không ngừng chỉnh sửa, bổ sung vào các giá trị văn hoá trong quá trình vận hành doanh nghiệp, để chúng được hoàn thiện hơn và trở thành nền tảng vững chắc cho sự phát triển lâu dài.

Để định hình thành công bộ giá trị cốt lõi của doanh nghiệp, hãy xác định rõ ràng về loại hình văn hoá doanh nghiệp đặc trưng mà bạn đang hướng tới. Đó có thể là loại hình văn hoá Quan tâm (caring-culture), Chuyên chế (authority-culture) hay Tận hưởng (enjoyment-culture),...

CASTI Hub (tổng hợp)