Làm việc tại một công ty sáng tạo, chúng tôi thường sử dụng phương pháp “brainstorming” để tìm ý tưởng mới. Tuy nhiên, khi mới đưa ra yêu cầu này, tôi thường gặp phải những cặp mắt cơ ngác hoặc thái độ tự tin quá thể đáng từ quân của mình. Và kết quả không tránh khỏi là buổi họp hoàn toàn bị lãng phí bởi hàng tiếng phun lửa, giải thích trong vô vọng, bắn nước bọt vô ích. Vậy chữ “Brainstorming” hay còn gọi là bão não thực sự là gì?

Định nghĩa

Từ “BRAINSTORM” được phát minh bới ông trùm ngành quảng cáo Alex Faickney Osborn, xuất hiện đầu tiên trong quyển sách của ông này từ những năm 1948. Osborn, sau khi gặp phải vấn đề về ý tưởng quảng cáo từ sự bế tắc của lớp nhân viên, đã quyết định gom tất cả bọn họ vào một phòng và vắt kiệt bất cứ ý tưởng nào được nêu ra. Từ này đạt đến đỉnh cao của sử dụng vào thời điểm gần năm 2010 với định nghĩa như sau:

Là quá trình sáng tạo nhằm tìm ra giải pháp hoặc ý tưởng mới thông qua hoạt động trao đổi của nhóm một cách “kịch liệt” và “tự do”. Mỗi thành viên đều được khuyến khích nghĩ đến đâu, nó đến đó và tìm ra càng nhiều ý tưởng càng tốt, cho dù ý nghĩ đó điên rồ hay kém khả thi thế nào đi chăng nữa. Việc phân tích, bàn luận hoặc chỉ trích/bình luận chỉ được phép thực hiện khi buổi họp này kết thúc và chuyển sang giai đoạn đánh giá kết quả. 

Điều đáng ngạc nhiên là phần lớn nhân viên mới của tôi đều chưa nghe qua. Những người có một chút thử nghiệm với phương pháp này thì lại không nhận thức được quá trình này đòi hỏi luật lệ và trình tự nhất định mới đảm bảo được độ thành công.

Lợi ích của Brainstorming

Nước Anh có câu thành ngữ “Two heads are better than one” – xin được chuyển ngữ tạm là “Một cây làm chẳng nên non, ba cây chụm lại nên hòn núi cao”. Đại ý là một nhóm người cùng suy nghĩ thì luôn hiệu quả hơn một cá nhân, về cả thể lực lẫn trí tuệ. Sự đa dạng về lối suy nghĩ, trí tuệ, kinh nghiệm, cách nhìn và văn hóa của các cá nhân trong nhóm tạo điều kiện cho một loạt ý tưởng đa chiều được sản sinh ra. Đây là một trong những trường hợp mà số lượng quan trọng hơn chất lượng. Chính nhờ một khối dữ liệu lớn về giải pháp mà nhóm có thể gọt rũa hoặc lựa chọn ra giải pháp/ý tưởng vẹn toàn nhất.

Luật Brainstorming

Theo Osborn, quá trình brainstorming phải tuân thủ những luật sau:

Số lượng tối ưu cho một nhóm chỉ nên ở mức 5-7 người

Tất cả mọi người đều có quyền lợi và nghĩa vụ đóng góp ý tưởng

Không được phép chỉ trích hoặc bác bỏ bất cứ ý tưởng nào trong quá trình này

Những ý tưởng có phần phá cách, mới lạ được khuyến khích

Việc phát triển ý tưởng của mình dựa trên ý tưởng của người khác cũng được khuyến khích

Càng nhiều ý tưởng được thốt ra, càng đa dạng về nội dung, cách tiếp cận càng tốt

Các ý tưởng này đều phải được ghi lại (tôi có sở thích viết lên cửa sổ)

Sau khi cả nhóm cạn kiệt ý tưởng mới, mỗi một ý tưởng sẽ được đánh giá công bằng trên ưu/nhược điểm, tính khả thi, lợi ích, tính áp dụng thực tế v.v… của chúng.

CASTI Hub (tổng hợp)