Sở Hữu Doanh Nghiệp – Một Hành Trình Dài Và Phức Tạp

Việc sở hữu một doanh nghiệp có thể là một hành trình dài và đầy thử thách — đặc biệt khi bạn gặp khó khăn ngay từ bước đầu tiên: hiểu rõ các loại hình sở hữu doanh nghiệp và lựa chọn loại hình phù hợp với bạn!

Trong bài viết này, tôi sẽ cung cấp cho bạn tất cả thông tin cần thiết để giúp doanh nghiệp khởi nghiệp của bạn thành công, bắt đầu từ việc chọn loại hình sở hữu phù hợp với nhu cầu cụ thể của bạn.

Không có nhiều thời gian? Dưới đây là nhưng điểm chính:

• Doanh nghiệp tư nhân (Sole proprietorship): Một cá nhân sở hữu toàn bộ doanh nghiệp và chịu trách nhiệm cá nhân đối với mọi khoản nợ và nghĩa vụ.
• Hợp danh (Partnership): Hai người trở lên cùng chia sẻ quyền sở hữu, lợi nhuận và nghĩa vụ dựa trên thỏa thuận giữa họ.
• Công ty trách nhiệm hữu hạn (Private limited company - LTD): Một pháp nhân riêng biệt với chủ sở hữu, cung cấp trách nhiệm hữu hạn và hạn chế việc chuyển nhượng cổ phần.
• Tổ chức phi lợi nhuận (Non-profit): Một tổ chức tái đầu tư lợi nhuận vào sứ mệnh của mình thay vì phân phối cho các chủ sở hữu hay cổ đông.

Sở Hữu Doanh Nghiệp Là Gì?

Trước khi đi sâu vào các loại hình sở hữu doanh nghiệp, hãy cùng tìm hiểu nhanh về khái niệm "sở hữu doanh nghiệp".

Nói một cách đơn giản, sở hữu doanh nghiệp là việc kiểm soát pháp lý và cấu trúc của một doanh nghiệp, xác định ai là chủ sở hữu, họ sở hữu bao nhiêu phần trăm và họ phải tuân theo cấu trúc pháp lý nào.

Với nhiều nhà sáng lập, điều này có thể khá khó hiểu (và đôi khi nhàm chán!), nhưng đây là điều bạn cần nắm rõ, vì mỗi loại hình sở hữu đều có những ưu và nhược điểm riêng.

Các loại Hình Cấu Trúc Sở Hữu Doanh Nghiệp

1. Doanh nghiệp tư nhân (Sole Proprietorship)

Đây là một trong những loại hình phổ biến nhất, chủ yếu vì nó rất dễ thiết lập. Với những người khởi nghiệp một mình, đây là lựa chọn phù hợp vì toàn bộ doanh nghiệp thuộc sở hữu của một cá nhân.

Ưu điểm:

• Toàn bộ thu nhập và tài sản kinh doanh thuộc về cá nhân.
• Không phải lo về thuế doanh nghiệp (corporation tax).
• Toàn quyền ra quyết định.

Nhược điểm:

• Cá nhân phải chịu trách nhiệm toàn bộ về nợ và rủi ro tài chính.
• Khó phân biệt thu nhập cá nhân và thu nhập doanh nghiệp, dễ gây rắc rối về thuế.

2. Hợp danh (Partnership)

Có thể chia thành hai loại: hợp danh thông thường (general partnership) và hợp danh trách nhiệm hữu hạn (LLP).

• General partnership: Các đối tác cùng chịu trách nhiệm ra quyết định và tài chính.
• LLP: Mỗi đối tác được bảo vệ khỏi trách nhiệm tài chính phát sinh từ hành động của đối tác khác.

Ưu điểm: Dễ chia sẻ lợi nhuận và trách nhiệm hơn so với doanh nghiệp tư nhân.

Nhược điểm: Có thể bị ảnh hưởng bởi hành vi của đối tác khác.

3. Công ty trách nhiệm hữu hạn tư nhân (Private Limited Company – LTD)

Là doanh nghiệp được thành lập như một pháp nhân riêng biệt, sở hữu bởi các cổ đông và có cổ phần riêng.

Ưu điểm:

• Trách nhiệm hữu hạn, tài sản cá nhân của chủ sở hữu được bảo vệ.
• Doanh nghiệp có thể tồn tại sau khi chủ sở hữu qua đời, thuận tiện để chuyển giao cho gia đình hoặc người khác.

Nhược điểm:

• Chi phí thành lập cao hơn do yêu cầu pháp lý và hành chính.
• Phải đóng thuế doanh nghiệp (corporation tax).

4. Tổ chức phi lợi nhuận (Non-Profit)

Chỉ áp dụng khi doanh nghiệp được thành lập với mục đích phi lợi nhuận.

Ưu điểm: Lợi nhuận không được chia cho chủ sở hữu mà được tái đầu tư cho mục tiêu ban đầu của tổ chức.

Các Yếu Tố Cần Xem Xét Khi Chọn Loại Hình Doanh Nghiệp

Dưới đây là một số yếu tố quan trọng bạn nên cân nhắc khi chọn cấu trúc doanh nghiệp phù hợp:

1. Tài chính khởi nghiệp

Hãy kiểm soát ngân sách cẩn thận. Việc thành lập doanh nghiệp có thể tốn kém, và mỗi cấu trúc có chi phí khác nhau.

2. Trách nhiệm pháp lý

Các mô hình như doanh nghiệp tư nhân và hợp danh có trách nhiệm không giới hạn – chủ sở hữu có thể phải chịu trách nhiệm cá nhân với nợ doanh nghiệp. Nếu bạn muốn bảo vệ tài sản cá nhân, hãy cân nhắc công ty trách nhiệm hữu hạn hoặc mô hình có trách nhiệm hữu hạn.

3. Số lượng chủ sở hữu

Bạn làm một mình hay cùng người khác? Điều này ảnh hưởng trực tiếp đến loại hình sở hữu phù hợp. Đừng thành lập doanh nghiệp dưới tên cá nhân nếu bạn dự định chia sẻ quyền sở hữu.

4. Việc chuyển nhượng doanh nghiệp

Nếu bạn muốn doanh nghiệp tiếp tục hoạt động sau khi bạn nghỉ hoặc mất, hãy chọn mô hình dễ dàng chuyển giao như công ty trách nhiệm hữu hạn.

Nếu bạn cần thêm ví dụ cụ thể theo từng tình huống khởi nghiệp, mình có thể giúp bạn phân tích! Bạn đang cân nhắc loại hình nào cho doanh nghiệp của mình?

Casti Hub dịch

Theo foundr.com