Thách thức và định hướng phát triển bền vững cho khởi nghiệp ứng dụng công nghệ

Ở phần trước, chúng ta đã tìm hiểu về những giải pháp công nghệ cụ thể mà các doanh nghiệp khởi nghiệp đang ứng dụng trong quản trị nội bộ, phát triển sản phẩm và mở rộng thị trường. Tuy nhiên, dù mang lại nhiều cơ hội và lợi thế, việc triển khai công nghệ trong môi trường khởi nghiệp cũng đi kèm với không ít thách thức. Phần này sẽ phân tích các khó khăn chủ yếu mà các startup công nghệ thường gặp, đồng thời đề xuất một số định hướng phát triển bền vững về mặt chiến lược, nhân sự và chính sách hỗ trợ.

Một trong những thách thức đầu tiên và phổ biến nhất chính là vấn đề năng lực công nghệ và nhân sự kỹ thuật. Không phải đội ngũ sáng lập nào cũng xuất thân từ lĩnh vực công nghệ hoặc có kiến thức sâu về công nghệ số. Việc thiếu hụt chuyên gia kỹ thuật – đặc biệt trong các mảng chuyên sâu như trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn, an ninh mạng hay blockchain – khiến nhiều startup gặp khó khăn khi triển khai ý tưởng thành sản phẩm cụ thể. Hơn nữa, thị trường lao động công nghệ cạnh tranh gay gắt, với mức lương và phúc lợi cao, tạo áp lực lớn cho các doanh nghiệp non trẻ vốn có ngân sách hạn chế.

Thứ hai, chi phí đầu tư ban đầu cho công nghệ cũng là một rào cản đáng kể. Dù nhiều nền tảng hiện nay có phiên bản miễn phí hoặc chi phí thấp, nhưng để triển khai một hệ thống công nghệ chuyên nghiệp, tích hợp sâu vào mô hình vận hành thì đòi hỏi khoản đầu tư đáng kể – từ phần cứng, phần mềm cho đến chi phí đào tạo, bảo trì và cập nhật thường xuyên. Nếu không có lộ trình triển khai bài bản và kế hoạch tài chính dài hạn, startup dễ rơi vào tình trạng “đốt tiền” mà không mang lại hiệu quả tương xứng.

Một yếu tố khác cũng không thể bỏ qua là sự thiếu ổn định và rủi ro công nghệ cao. Trong môi trường khởi nghiệp, nơi mọi thứ thay đổi nhanh chóng, công nghệ đôi khi trở thành con dao hai lưỡi. Việc quá lệ thuộc vào một nền tảng công nghệ bên thứ ba, ví dụ như API, dịch vụ cloud hoặc nền tảng mạng xã hội, khiến doanh nghiệp dễ bị động khi có sự thay đổi từ phía nhà cung cấp. Đồng thời, việc cập nhật liên tục các công nghệ mới cũng đòi hỏi startup phải có năng lực thích ứng cao, nếu không sẽ bị tụt hậu trong thời gian ngắn.

Bên cạnh đó, bảo mật thông tin và tuân thủ pháp lý là một thách thức đáng lo ngại, đặc biệt khi doanh nghiệp xử lý dữ liệu khách hàng, giao dịch trực tuyến hoặc phát triển trên nền tảng toàn cầu. Nhiều startup vì thiếu kinh nghiệm và chưa đầu tư đúng mức vào hệ thống an ninh mạng, dẫn đến nguy cơ rò rỉ dữ liệu, bị tấn công mạng hoặc vi phạm quy định pháp luật về bảo vệ dữ liệu cá nhân. Đây là một vấn đề vừa mang tính kỹ thuật, vừa đòi hỏi kiến thức pháp lý chuyên sâu – điều mà không phải đội ngũ khởi nghiệp nào cũng được trang bị.

Trước những thách thức trên, để đảm bảo sự phát triển bền vững, các doanh nghiệp khởi nghiệp cần có định hướng chiến lược rõ ràng trong việc ứng dụng công nghệ. Trước hết là phải xác định đúng nhu cầu thực tế và khả năng triển khai của doanh nghiệp, tránh chạy theo xu hướng công nghệ mà không gắn với giá trị cốt lõi hoặc năng lực thực tế. Mỗi giải pháp công nghệ cần được lựa chọn dựa trên tiêu chí hiệu quả, khả năng mở rộng và mức độ phù hợp với quy mô, giai đoạn phát triển của startup.

Ngoài ra, đầu tư vào phát triển năng lực con người là yếu tố then chốt. Startup không nhất thiết phải sở hữu một đội ngũ kỹ thuật quy mô lớn, nhưng cần có ít nhất một người hiểu rõ công nghệ và có khả năng chuyển hóa ý tưởng kinh doanh thành giải pháp kỹ thuật khả thi. Việc hợp tác với các đối tác công nghệ, sử dụng dịch vụ thuê ngoài (outsourcing) có chọn lọc hoặc tham gia các chương trình cố vấn khởi nghiệp có thể giúp khắc phục thiếu hụt nguồn lực nội bộ trong giai đoạn đầu.

Cuối cùng, về phía chính sách và hệ sinh thái, Nhà nước và các tổ chức hỗ trợ khởi nghiệp cần xây dựng một môi trường pháp lý và tài chính thuận lợi hơn cho các doanh nghiệp công nghệ. Điều này bao gồm việc đơn giản hóa thủ tục đăng ký, ưu đãi thuế cho hoạt động nghiên cứu phát triển (R&D), hỗ trợ tài chính thông qua quỹ đầu tư mạo hiểm nhà nước, và đặc biệt là nâng cao năng lực chuyển đổi số cho các doanh nghiệp nhỏ. Việc phát triển các trung tâm đổi mới sáng tạo quốc gia, liên kết giữa trường đại học và doanh nghiệp cũng sẽ giúp khởi nghiệp tiếp cận tri thức công nghệ một cách hệ thống và bài bản hơn.

Có thể khẳng định rằng công nghệ không chỉ là một công cụ hỗ trợ, mà là nền tảng cốt lõi, định hình toàn bộ tiến trình khởi nghiệp trong kỷ nguyên số. Từ động lực ban đầu đến chiến lược phát triển và mở rộng, công nghệ đóng vai trò trung tâm, quyết định hiệu quả vận hành, khả năng sáng tạo và năng lực cạnh tranh của các startup. Tuy nhiên, để khai thác hiệu quả sức mạnh của công nghệ, doanh nghiệp khởi nghiệp cần nhận diện rõ những thách thức thực tiễn, có chiến lược ứng dụng phù hợp, đồng thời tận dụng hiệu quả các nguồn lực hỗ trợ từ hệ sinh thái khởi nghiệp và chính sách quốc gia. Chỉ khi đó, khởi nghiệp công nghệ mới thực sự trở thành một động lực bền vững cho tăng trưởng kinh tế và đổi mới sáng tạo.

Castihun tổng hợp