Xâm phạm thương hiệu xảy ra khi một cá nhân, tổ chức sử dụng nhãn hiệu, logo, tên thương hiệu hoặc các yếu tố nhận diện thương hiệu mà không được phép, gây nhầm lẫn hoặc thiệt hại cho chủ sở hữu hợp pháp. Dưới đây là các tình huống xâm phạm thương hiệu phổ biến và cách xử lý.

1. Sử Dụng Nhãn Hiệu Trùng Hoặc Tương Tự Gây Nhầm Lẫn

? Tình huống:

Một doanh nghiệp khác sử dụng tên thương hiệu, logo hoặc biểu tượng gần giống với thương hiệu đã được đăng ký.

Ví dụ: Một công ty nước giải khát đặt tên sản phẩm là "Coca-Kool", có kiểu dáng chai tương tự Coca-Cola.

Khách hàng có thể nhầm lẫn, ảnh hưởng đến uy tín và doanh thu của thương hiệu gốc.

✅ Cách xử lý:

Gửi cảnh báo vi phạm đến doanh nghiệp vi phạm.

Nộp đơn khiếu nại lên Cục Sở hữu trí tuệ Việt Nam hoặc cơ quan quốc tế.

Khởi kiện nếu thương hiệu đã được bảo hộ hợp pháp.

2. Làm Giả, Làm Nhái Sản Phẩm (Hàng Giả, Hàng Nhái)

? Tình huống:

Một doanh nghiệp khác sản xuất và bán hàng giả/hàng nhái dưới thương hiệu nổi tiếng.

Ví dụ: Giày Adidas giả, đồng hồ Rolex nhái, mỹ phẩm Chanel giả bán tràn lan trên thị trường.

Hàng giả có chất lượng kém, gây ảnh hưởng tiêu cực đến danh tiếng thương hiệu chính hãng.

✅ Cách xử lý:

Báo cáo với cơ quan quản lý thị trường & công an kinh tế.

Yêu cầu nền tảng thương mại điện tử (Shopee, Lazada, Facebook...) gỡ bỏ sản phẩm giả.

Khởi kiện doanh nghiệp vi phạm.

3. Đăng Ký Nhãn Hiệu Trước Chủ Sở Hữu Thực Sự ("Chiếm Dụng Thương Hiệu")

? Tình huống:

Một công ty đăng ký tên thương hiệu của người khác trước, rồi đòi tiền hoặc ép đổi tên.

Ví dụ: Một cá nhân ở Trung Quốc đăng ký nhãn hiệu "Phở 24" trước khi chuỗi nhà hàng Phở 24 mở rộng ra quốc tế.

Chủ thương hiệu thực sự phải bỏ ra chi phí lớn để mua lại hoặc đổi tên.

✅ Cách xử lý:

Khiếu nại lên Cục Sở hữu trí tuệ để chứng minh quyền sở hữu thực tế.

Nếu là thương hiệu nổi tiếng, có thể yêu cầu hủy bỏ đăng ký.

Khởi kiện ra tòa án hoặc trọng tài quốc tế.

4. Đăng Ký Tên Miền Website Trùng Thương Hiệu (Cybersquatting)

? Tình huống:

Một người đăng ký tên miền giống thương hiệu nổi tiếng và yêu cầu doanh nghiệp mua lại với giá cao.

Ví dụ: Một cá nhân đăng ký tên miền "AppleVietnam.com", rồi rao bán với giá hàng triệu USD.

✅ Cách xử lý:

Khiếu nại lên Tổ chức quản lý tên miền quốc tế (ICANN).

Nếu thương hiệu đã được đăng ký, có thể yêu cầu hủy bỏ hoặc thu hồi tên miền.

Khởi kiện theo luật sở hữu trí tuệ.

5. Sử Dụng Logo, Hình Ảnh Thương Hiệu Trái Phép

? Tình huống:

Một doanh nghiệp hoặc cá nhân sử dụng logo, slogan, hình ảnh thương hiệu mà không có sự cho phép.

Ví dụ: Một quán café sử dụng logo Starbucks trên biển hiệu mà không phải chi nhánh chính thức.

✅ Cách xử lý:

Yêu cầu gỡ bỏ nội dung vi phạm.

Gửi đơn khiếu nại lên Cục Sở hữu trí tuệ.

Nếu gây thiệt hại lớn, có thể khởi kiện yêu cầu bồi thường.

6. Xúc Phạm Hoặc Làm Giảm Uy Tín Thương Hiệu (Phỉ Báng, Fake News)

? Tình huống:

Đối thủ tung tin đồn thất thiệt hoặc phát tán thông tin sai lệch để hạ uy tín thương hiệu.

Ví dụ: Một trang web đăng tin "Sữa XYZ chứa chất độc hại" dù không có bằng chứng.

✅ Cách xử lý:

Yêu cầu đính chính thông tin hoặc gỡ bỏ bài viết.

Nếu gây thiệt hại lớn, có thể kiện bồi thường theo luật dân sự.

7. Sử Dụng Thương Hiệu Cho Mục Đích Khác (Misuse of Trademark)

? Tình huống:

Một công ty sử dụng thương hiệu đã đăng ký cho sản phẩm hoặc dịch vụ không liên quan.

Ví dụ: Một cửa hàng đăng ký nhãn hiệu "Toyota" để bán xe đạp, gây hiểu lầm về nguồn gốc sản phẩm.

✅ Cách xử lý:

Khiếu nại lên Cục SHTT hoặc kiện vi phạm sở hữu trí tuệ.

Yêu cầu gỡ bỏ thương hiệu khỏi sản phẩm không liên quan.

Hình Phạt Khi Xâm Phạm Thương Hiệu

1. Xử phạt hành chính

Phạt tiền từ 5 triệu – 500 triệu đồng (theo Nghị định 99/2013/NĐ-CP).

Thu hồi, tiêu hủy sản phẩm vi phạm.

2. Khởi kiện dân sự

Bồi thường thiệt hại theo thực tế (có thể lên đến hàng tỷ đồng).

3. Xử lý hình sự (nếu nghiêm trọng)

Mức phạt lên đến 1 tỷ đồng hoặc phạt tù 3 năm theo Điều 226 Bộ Luật Hình Sự Việt Nam.

Kết Luận

Xâm phạm thương hiệu là một vấn đề phổ biến, ảnh hưởng nghiêm trọng đến uy tín và doanh thu của doanh nghiệp. Để bảo vệ thương hiệu, doanh nghiệp cần:
✅ Đăng ký bảo hộ nhãn hiệu sớm.

✅ Giám sát thị trường để phát hiện vi phạm.

✅ Sử dụng biện pháp pháp lý mạnh mẽ để xử lý các hành vi xâm phạm.

CASTI Hub tổng hợp