Nối tiếp phần 2 về tầm quan trọng chiến lược của một số phân khúc trong lĩnh vực công nghiệp có khả năng bảo vệ các quốc gia và cộng đồng trước các cuộc khủng hoảng và sự kiện y tế tương tự trong tương lai khi trải qua đại dịch covid. Phần 3 sẽ thể hiện và dẫn chứng về Các công nghệ sản xuất số hóa tiên tiến: đẩy nhanh tốc độ áp dụng, giải quyết sự chia rẽ.

Các công nghệ sản xuất số hóa tiên tiến: đẩy nhanh tốc độ áp dụng, giải quyết sự chia rẽ

Ở nhiều nước, đại dịch COVID-19 đã dẫn đến việc chuyển sang làm việc từ xa, bùng nổ sử dụng các dịch vụ trực tuyến và phổ biến hóa thương mại điện tử - một sự tăng tốc đột ngột mà không phải công ty nào cũng sẵn sàng. Ngay cả ở những nước mà việc áp dụng các công nghệ sản xuất số hóa tiên tiến bị đình trệ trước đại dịch, cũng cho thấy rằng việc áp dụng các giải pháp kỹ thuật số đang tăng tốc. Đóng vai trò quan trọng trong việc giúp giảm thiểu tác động kinh tế xã hội của đại dịch, các công nghệ sản xuất số hóa tiên tiến có khả năng trở thành yếu tố hỗ trợ chính giúp các nước đạt được mục tiêu phát triển bền vững.

Tuy nhiên, biến cơ hội khai thác các cơ hội số hóa thành hiện thực là một thách thức. Sự phụ thuộc lẫn nhau của các công nghệ khác nhau - đặc trưng của nhiều công nghệ sản xuất số hóa tiên tiến - cho thấy việc áp dụng chúng hầu như không phải là một quá trình liền mạch. Giữa các công ty, sự khác biệt về quy mô, năng lực và sự sẵn có (hoặc thiếu ) của một hệ thống đổi mới hỗ trợ cũng chiếm một vai trò quan trọng trong khoảng cách kỹ thuật số ngày nay.

Đặc biệt đối với các nền kinh tế công nghiệp đang phát triển và mới nổi, các doanh nghiệp vừa và nhỏ có xu hướng tụt lại phía sau so với các doanh nghiệp lớn hơn. Tuy nhiên, ngay cả các công ty lớn hơn cũng có thể bị kìm hãm bởi năng lực khoa học và công nghệ (KH&CN) mong manh ở cấp quốc gia, ngay cả trong các lĩnh vực công nghệ cao. Trầm trọng hơn, các công ty thâm dụng công nghệ thường có quá ít hoặc chỉ có những mối liên kết hạn chế với các nhà cung cấp chuyên biệt trong nước, nên không đủ lực để có thể tự mình phát triển.

Khoảng cách kỹ thuật số cũng bị “giới tính hóa”. Trường hợp này thường xảy ra ở các nước kém phát triển và các nền kinh tế đang phát triển, nơi phụ nữ, với tư cách là doanh nhân và người lao động nhưng cũng là thành viên trong gia đình, có nhiều khả năng không được tiếp cận tới internet và sử dụng các giải pháp kỹ thuật số ít hơn nam giới. Bức tranh này cũng chẳng mấy sáng sủa hơn ở các nước phát triển và các nền kinh tế công nghiệp mới nổi, nơi mà việc chuyển sang làm việc từ xa có tác động bất cân xứng đối với phụ nữ, vì trách nhiệm chăm sóc gia đình và trẻ em thường được phân bổ không đồng đều trong các gia đình. Trong bối cảnh đó, việc thúc đẩy phổ biến các công nghệ sản xuất số hóa tiên tiến là một ưu tiên quan trọng.

Ở các nền kinh tế công nghiệp mới nổi và đang phát triển, công nghệ sản xuất số hóa tiên tiến thường được áp dụng thông qua hình thức trang bị thêm: chẳng hạn như thêm cảm biến vào máy móc, nhà máy và sản phẩm. Do đó, các năng lực cơ bản trong sản xuất chế tạo và đổi mới sáng tạo ở cấp độ doanh nghiệp là chìa khóa để tạo ra sức lan tỏa. Đồng thời, việc cung cấp cơ sở hạ tầng kỹ thuật số phải tính đến khoảng cách số và nhu cầu của các nhóm dễ bị tổn thương và thiệt thòi.

Điểm thuận lợi là bản chất tiến hóa của các công nghệ sản xuất kỹ thuật số tiên tiến có nghĩa là các công ty ở các nền kinh tế có thu nhập thấp hơn cũng có nhiều cơ hội để học hỏi và phát triển các công nghệ này. Nhiều ngành công nghiệp “lâu đời” đã được định hình lại bằng công nghệ sản xuất kỹ thuật số tiên tiến, bao gồm dệt may với việc sử dụng công nghệ cắt laser CAD/CAM, in 3D cho nguyên mẫu và vải chức năng; và nông nghiệp, với sự phát triển mạnh mẽ của canh tác chính xác. Khắp các ngành công nghiệp, sự phát triển của nền tảng kỹ thuật số và thương mại điện tử - ngay cả khi không phải do tự thân xây dựng nên - cũng có thể giúp các nhà sản xuất địa phương tung sản phẩm của họ ra phạm vi toàn cầu.

Đối với các nền kinh tế công nghiệp mới nổi và đang phát triển, các cơ hội khác sẽ mở ra. Có thể sử dụng những ứng dụng kỹ thuật số trong nhiều lĩnh vực như đường tắt đón đầu. Ví dụ, ngành công nghiệp ô tô là nơi các công ty ở các nước có nền kinh tế công nghiệp mới nổi và đang phát triển - từ Nam Phi đến Ba Lan - tham gia ngày càng nhiều nhờ vào sự gia nhập của họ vào chuỗi giá trị toàn cầu. Ở đây, các năng lực cơ bản của sản xuất kỹ thuật số tiên tiến có thể được tích hợp vào việc khai thác các cơ hội số hóa các quy trình giám sát và theo dõi, bảo trì dự đoán và tối ưu hóa sản xuất - tất cả đều được hỗ trợ bởi các cảm biến và IoT. Đối với tất cả các quốc gia, bất kể mức thu nhập, cần có các chính sách để định hướng và tối đa hóa việc triển khai công nghệ đồng thời giảm chi phí và rủi ro liên quan đến việc áp dụng.

CASTIHub (Tổng hợp)