Ảnh minh họa

Việc ý thức được tầm quan trọng của pháp lý và sử dụng các dịch vụ pháp lý khi cần thiết sẽ giúp doanh nghiệp giảm đến mức thấp nhất những hậu quả pháp lý khó lường.

Một số vấn đề pháp lý cơ bản thường gặp khi thành lập và vận hành doanh nghiệp chủ yếu là vấn đề đăng ký kinh doanh, thỏa thuận đồng sáng lập, quyết toán thuế và sở hữu trí tuệ. Nhiều doanh nghiệp đăng ký với số vốn không đúng so với thực tế, thường ở mức quá cao hoặc đăng ký vốn ảo do theo luật hiện nay doanh nghiệp không còn phải chứng minh số vốn. Bên cạnh đó, công tác kiểm tra vốn góp còn nhiều hạn chế dẫn đến hậu quả doanh nghiệp bị xử phạt hành chính và nhiều vấn đề khác liên quan đến quyết toán thuế, tranh chấp sở hữu cổ phần giữa các sáng lập viên về vấn đề góp vốn.

Yếu tố quan trọng tiếp theo mà doanh nghiệp chưa chú trọng là không có thỏa thuận giữa các sáng lập viên liên quan đến những vấn đề, như: Công việc, lợi nhuận, rủi ro, vị trí, quyền hạn. Nhiều doanh nghiệp sử dụng những mẫu thỏa thuận, biên bản có sẵn trên mạng hết sức sơ sài, không mang tính chất đặc thù cho doanh nghiệp, sau này sẽ gây bất lợi cho các hoạt động của doanh nghiệp.

Không chỉ vậy, nhiều startup hiện nay chỉ quan tâm đến việc tìm kiếm khách hàng, mở rộng thị trường mà bỏ qua vấn đề về quản trị doanh nghiệp và thuế. Nhiều đơn vị tự kê khai thuế nhưng thiếu hiểu biết về pháp luật thuế cơ bản, thậm chí dẫn đến bị xử phạt do không kê khai thuế hoặc kê khai thuế sơ sài. Dù không có doanh thu hay “báo cáo trắng”, doanh nghiệp vẫn cần chú ý kê khai, báo cáo đúng trình tự, thủ tục do pháp luật quy định.

Bên cạnh đó, còn nhiều doanh nghiệp chưa thực sự quan tâm đến vấn đề sở hữu trí tuệ, không đăng ký nhãn hiệu cũng như không chuyển giao toàn bộ công nghệ của mình cho Cục Sở hữu trí tuệ. Hiện nay, việc tuân thủ về bản quyền, sở hữu trí tuệ tại Việt Nam còn ở mức thấp nên còn nhiều tranh chấp giữa các doanh nghiệp liên quan đến vấn đề chuyển giao công nghệ và nhãn hiệu.

Ở giai đoạn khởi sự, doanh nghiệp nên có ý tưởng rõ ràng, kế hoạch kinh doanh cụ thể, nhất là hiểu biết cơ bản về Luật doanh nghiệp. Cùng với đó, cần xác định loại hình kinh doanh của tổ chức, tùy thuộc vào lĩnh vực cụ thể mà đưa ra lựa chọn phù hợp. Khi mới thành lập công ty nên lựa chọn loại hình doanh nghiệp với nhiều sáng lập viên như công ty TNHH hai thành viên trở lên hay công ty cổ phần, bởi một doanh nghiệp muốn hoạt động lâu dài cần có sự đóng góp và trách nhiệm của nhiều người. Đồng thời, các startup cần có thỏa thuận đồng sáng lập, nêu rõ vốn góp, lợi ích và trách nhiệm tương ứng của mỗi sáng lập viên. Ở giai đoạn gọi vốn từ các nhà đầu tư thiên thần và đối diện với các thỏa thuận đầu tư hấp dẫn, nguy cơ tranh chấp quyền điều hành và quyền sở hữu doanh nghiệp, đặc biệt khi vốn rót của nhà đầu tư mỗi lúc một tăng lên là điều mà mọi startup cần phải lưu ý.

Cuối cùng, với các vòng gọi vốn sau đó, khi doanh nghiệp đã tăng trưởng và chiếm lĩnh thị trường, startup cần quan tâm đến các vấn đề, như: Sự phân bổ lợi ích giữa các nhà đầu tư, vốn tư nhân, cổ phần ưu đãi... Tất cả những điều này đều liên quan đến pháp lý, chỉ cần một sơ suất nhỏ cũng sẽ dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng. Vì vậy, doanh nghiệp cần ý thức tầm quan trọng của vấn đề pháp lý, bởi chi phí khắc phục hậu quả pháp lý trong tương lai lớn hơn nhiều so với chi phí bỏ ra để phòng ngừa rủi ro ngay từ ban đầu. Hiện có rất nhiều cách tiếp cận vấn đề pháp lý doanh nghiệp, điển hình là nhờ tới sự tư vấn, hỗ trợ từ các luật sư.

Tóm lại, những hiểu biết pháp lý đóng vai trò quan trọng trong doanh nghiệp khởi nghiệp, giúp đảm bảo hoạt động hợp pháp, giảm thiểu rủi ro và tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển bền vững.
Castihub tổng hợp