Trong thời đại công nghệ số phát triển mạnh mẽ, thương mại điện tử (TMĐT) đã trở thành một phương thức kinh doanh phổ biến, linh hoạt và đầy tiềm năng. Việc bán hàng qua internet không chỉ giúp cá nhân và doanh nghiệp tiếp cận khách hàng rộng rãi mà còn tiết kiệm chi phí vận hành so với mô hình truyền thống. Tuy nhiên, để tham gia TMĐT một cách hợp pháp, hiệu quả và bền vững, người kinh doanh cần hiểu rõ các điều kiện pháp lý, kỹ thuật và vận hành cần thiết. Bài viết này sẽ trình bày ngắn gọn, dễ hiểu về những điều kiện cơ bản để kinh doanh trên TMĐT ở Việt Nam hiện nay.

1. Điều kiện pháp lý

Điều kiện pháp lý là nền tảng đầu tiên và quan trọng nhất khi tham gia kinh doanh trên thương mại điện tử. Tại Việt Nam, hoạt động TMĐT được điều chỉnh bởi Luật Thương mại, Luật Giao dịch điện tử và các văn bản hướng dẫn như Nghị định 52/2013/NĐ-CP và Nghị định 85/2021/NĐ-CP.

Tùy theo hình thức kinh doanh, cá nhân hoặc tổ chức có thể cần thực hiện các thủ tục sau:

Đăng ký kinh doanh: Nếu kinh doanh dưới dạng cá nhân, người bán cần đăng ký hộ kinh doanh cá thể tại ủy ban nhân dân cấp quận/huyện. Nếu là tổ chức hoặc doanh nghiệp, phải đăng ký kinh doanh theo quy định của Luật Doanh nghiệp.

Thông báo/đăng ký website TMĐT: Nếu người kinh doanh sở hữu một website bán hàng riêng (ví dụ: www.tenbanhang.com), cần thực hiện thông báo website với Bộ Công Thương qua cổng online.gov.vn. Nếu hoạt động dưới dạng sàn TMĐT (như Shopee, Tiki, Lazada…), thì không cần thông báo riêng vì sàn đã chịu trách nhiệm.

Tuân thủ quy định về thuế: Mọi hoạt động kinh doanh đều phải kê khai và nộp thuế đầy đủ, gồm thuế giá trị gia tăng (VAT) và thuế thu nhập cá nhân/doanh nghiệp. Hiện nay, cơ quan thuế đã triển khai giám sát hoạt động kinh doanh TMĐT chặt chẽ hơn, đặc biệt qua các nền tảng như TikTok Shop, Shopee...

Việc tuân thủ các quy định pháp luật không chỉ giúp tránh bị xử phạt mà còn tạo uy tín, góp phần xây dựng thương hiệu bền vững.

2. Điều kiện kỹ thuật và nền tảng

Một điều kiện quan trọng để kinh doanh TMĐT hiệu quả là lựa chọn và thiết lập nền tảng bán hàng phù hợp.

Chọn nền tảng phù hợp: Người kinh doanh có thể lựa chọn bán hàng qua sàn TMĐT (như Shopee, Lazada), mạng xã hội (Facebook, TikTok, Instagram), website riêng hoặc kết hợp nhiều kênh (bán hàng đa kênh). Mỗi nền tảng có ưu – nhược điểm khác nhau, tùy thuộc vào sản phẩm, đối tượng khách hàng và khả năng quản lý.

Thiết kế gian hàng chuyên nghiệp: Nếu sử dụng website riêng, cần đầu tư vào giao diện thân thiện, dễ sử dụng và có đầy đủ thông tin sản phẩm, chính sách bán hàng, phương thức thanh toán. Nếu dùng sàn TMĐT, cần thiết kế gian hàng với hình ảnh đẹp, mô tả rõ ràng, đánh giá tốt để tạo uy tín.

Bảo mật thông tin: TMĐT gắn liền với dữ liệu khách hàng, thanh toán online nên cần chú ý đến bảo mật. Đảm bảo rằng thông tin cá nhân và thông tin thẻ của khách hàng được xử lý an toàn, đặc biệt nếu có tích hợp thanh toán trực tuyến.

Ảnh minh họa

3. Điều kiện vận hành và logistics

Kinh doanh trên TMĐT không chỉ dừng lại ở việc đăng sản phẩm lên mạng mà còn đòi hỏi quy trình vận hành hiệu quả.

Quản lý hàng tồn kho: Dù bán hàng online, người kinh doanh vẫn cần quản lý tồn kho, nhập – xuất hàng hóa, đảm bảo luôn có sản phẩm sẵn sàng để giao cho khách.

Đóng gói và giao hàng: Việc đóng gói đẹp, chắc chắn, giao hàng nhanh và đúng hẹn là yếu tố giữ chân khách hàng. Có thể hợp tác với các đơn vị vận chuyển chuyên nghiệp như Giao Hàng Nhanh, Viettel Post, J&T…

Chăm sóc khách hàng: Trong môi trường online, khách hàng không được tiếp xúc trực tiếp nên sự chuyên nghiệp trong tư vấn, phản hồi nhanh, xử lý khiếu nại kịp thời là điều rất quan trọng. Đây cũng là yếu tố tạo ra sự khác biệt giữa các nhà bán hàng.

4. Điều kiện về marketing và xây dựng thương hiệu

Trong thế giới số, người mua có nhiều sự lựa chọn, vì vậy marketing là công cụ không thể thiếu để thu hút khách hàng.

Tối ưu nội dung bán hàng: Mô tả sản phẩm rõ ràng, hình ảnh thực tế, tiêu đề thu hút giúp tăng khả năng tiếp cận và chuyển đổi đơn hàng.

Quảng cáo trực tuyến: Người bán có thể sử dụng các công cụ như Facebook Ads, Google Ads, TikTok Ads... để tiếp cận đúng đối tượng khách hàng mục tiêu.

Tạo thương hiệu riêng: Kinh doanh bền vững cần một thương hiệu rõ ràng. Tên shop, logo, cách chăm sóc khách hàng đều góp phần tạo nên hình ảnh thương hiệu.

Kết luận

Kinh doanh trên thương mại điện tử là xu thế tất yếu trong thời đại số. Tuy việc tham gia có vẻ đơn giản, nhưng để kinh doanh hiệu quả và lâu dài, người bán cần tuân thủ đầy đủ các điều kiện từ pháp lý, kỹ thuật đến vận hành. Nắm rõ các quy định và xây dựng chiến lược bài bản không chỉ giúp tránh rủi ro mà còn tạo nền tảng vững chắc để phát triển thương hiệu và nâng cao doanh thu. Trong một thị trường ngày càng cạnh tranh, hiểu và chuẩn bị tốt các điều kiện kinh doanh TMĐT chính là chìa khóa mở cánh cửa thành công.

CASTI Hub tổng hợp