Hạt giống của một doanh nghiệp giao hàng bền vững thành công nằm ở việc xác định rõ phân khúc thị trường và lựa chọn các giải pháp cốt lõi. Không thể phục vụ tất cả mọi người ngay từ đầu. Một chiến lược ban đầu thông minh là tập trung vào một phân khúc cụ thể:

Khách hàng cá nhân (B2C) có ý thức môi trường: Nhóm này sẵn sàng chi trả thêm để đảm bảo đơn hàng của họ không gây hại cho môi trường. Họ là những người ủng hộ mạnh mẽ cho lối sống xanh và có thể trở thành "đại sứ" cho thương hiệu của bạn thông qua truyền miệng.

Doanh nghiệp nhỏ và vừa (SMEs): Nhiều cửa hàng, nhà hàng, doanh nghiệp thương mại điện tử nhỏ muốn thể hiện trách nhiệm xã hội nhưng không có khả năng đầu tư đội ngũ giao hàng riêng. Họ là đối tác lý tưởng cho các dịch vụ giao hàng xanh.

Doanh nghiệp lớn (B2B) và các tập đoàn: Đây là phân khúc mang lại hợp đồng lớn và ổn định. Các tập đoàn lớn đang tìm kiếm đối tác logistics có cam kết bền vững để cải thiện chuỗi cung ứng xanh của họ và đáp ứng các tiêu chuẩn ESG. Việc ký kết được một hợp đồng với tập đoàn lớn có thể là bước ngoặt cho startup.

Các lĩnh vực đặc thù: Giao hàng thực phẩm tươi sống hoặc dễ hỏng: Yêu cầu xe có kho lạnh, quy trình kiểm soát nhiệt độ nghiêm ngặt; Giao hàng dược phẩm: Cần quy trình vận chuyển an toàn, tuân thủ quy định y tế; Giao hàng tài liệu/hàng giá trị cao: Cần sự bảo mật và đáng tin cậy. Đây là những yếu tố tạo nên sự khác biệt và giá trị thực sự của doanh nghiệp:

Sử dụng Phương tiện Xanh: Xe điện (EVs): Các loại xe máy điện, ô tô điện, xe tải điện nhỏ là lựa chọn hàng đầu. Chúng không phát thải trực tiếp, giảm ô nhiễm không khí và tiếng ồn. Cần nghiên cứu về các dòng xe phù hợp với tải trọng, quãng đường và hạ tầng sạc tại địa phương; Xe đạp/Xe đạp điện (E-bikes): Lý tưởng cho giao hàng chặng cuối (last-mile delivery) trong nội đô, khu vực đông đúc, khoảng cách ngắn. Chúng cực kỳ linh hoạt, không gây ô nhiễm và có thể di chuyển qua các tuyến đường mà ô tô không thể.

Giải pháp kết hợp (Multimodal): Sử dụng xe tải điện lớn để vận chuyển hàng hóa đến các trung tâm trung chuyển nhỏ (micro-hubs) nằm gần khu vực giao hàng, sau đó sử dụng xe đạp điện hoặc đi bộ để thực hiện chặng cuối. Mô hình này giúp giảm đáng kể lượng phương tiện lớn vào trung tâm thành phố.

Nghiên cứu công nghệ mới: Theo dõi sự phát triển của xe tự hành, drone giao hàng. Mặc dù còn xa vời với thực tế, nhưng việc nghiên cứu và thử nghiệm sớm có thể tạo lợi thế trong tương lai.

Tối ưu hóa Tuyến đường và Hiệu quả Vận hành: Phần mềm tối ưu hóa lộ trình (Route Optimization Software): Sử dụng các thuật toán thông minh để tính toán lộ trình hiệu quả nhất, giảm quãng đường di chuyển, tiết kiệm nhiên liệu/điện và thời gian giao hàng. Các phần mềm này cũng giúp gom nhóm đơn hàng một cách tối ưu; Gom nhóm đơn hàng (Order Consolidation): Tập hợp nhiều đơn hàng đi cùng một hướng hoặc cùng khu vực để giao trong một chuyến xe duy nhất, giảm số lượng chuyến đi; Hệ thống phân loại và trung chuyển thông minh: Xây dựng các trung tâm phân loại hàng hóa hiệu quả để tối ưu hóa quy trình đóng gói và vận chuyển; Giao hàng ngoài giờ cao điểm: Khuyến khích hoặc thực hiện giao hàng vào buổi tối hoặc sáng sớm để tránh tắc nghẽn giao thông, tăng tốc độ và giảm ô nhiễm.

Giảm thiểu Rác thải Bao bì: Sử dụng vật liệu bền vững: Ưu tiên bao bì làm từ vật liệu tái chế, vật liệu phân hủy sinh học (như bã mía, tinh bột), hoặc vật liệu có thể tái sử dụng. Mô hình bao bì tái sử dụng/Trả lại (Reusable/Returnable Packaging): Đây là một xu hướng đang lên. Doanh nghiệp cung cấp bao bì có thể trả lại (hộp nhựa cứng, túi vải...) và thu hồi chúng sau khi giao hàng để làm sạch và tái sử dụng. Điều này đòi hỏi một quy trình logistics ngược hiệu quả.

Tối ưu hóa kích thước bao bì: Tránh sử dụng hộp quá lớn cho sản phẩm nhỏ, giảm lượng vật liệu thừa. Hợp tác với nhà cung cấp bao bì xanh: Tìm kiếm các đối tác chuyên sản xuất bao bì thân thiện môi trường.

Các Dịch vụ Giá trị Gia tăng: Theo dõi đơn hàng thời gian thực: Cung cấp ứng dụng hoặc website cho phép khách hàng theo dõi chính xác vị trí đơn hàng của họ. Giao hàng hẹn giờ: Khách hàng có thể chọn khung giờ nhận hàng phù hợp.

Báo cáo tác động môi trường: Cung cấp số liệu minh bạch cho khách hàng (đặc biệt là B2B) về lượng khí thải carbon được giảm thiểu nhờ sử dụng dịch vụ của bạn. Điều này giúp các doanh nghiệp đối tác dễ dàng đưa vào báo cáo bền vững của họ.

Kết thúc phần 2 mời các bạn đón xem phần 3 Khởi Nghiệp Kỷ Nguyên Xanh – Hành Trình Xây Dựng Doanh Nghiệp Giao Hàng Bền Vững Trong Thời Đại Số.

Castihub tổng hợp