Đến với phần 3, bài viết sẽ giới thiệu phần còn lại về cách mà Trung Quốc can thiệp vào hệ sinh thái đổi mới sáng tạo. Bên cạnh đó, bài viết cũng giới thiệu về phương pháp để Trung Quốc có thể cộng tác thuận lợi với các nước.

Điều quan trọng là, Tường lửa không bao giờ là một tảng đá vững chắc. Trong hầu hết hai thập kỷ qua, Tường lửa luôn có một phần nào đó hơi “xốp”, giúp cách ly thị trường Trung Quốc khỏi sự cạnh tranh của nước ngoài nhưng không bao giờ cô lập hoàn toàn nó khỏi những ý tưởng mới. Google, Facebook và Twitter đã cạnh tranh ở Trung Quốc trong nhiều năm trước khi bị chặn.

Các nền tảng tiêu dùng ít nhạy cảm hơn về mặt chính trị như Airbnb, Uber, Amazon và LinkedIn chưa bao giờ bị chặn hoàn toàn; thay vào đó, chúng bị đánh bại bởi các công ty khởi nghiệp địa phương. Tính chất xốp của Tường lửa cho phép các doanh nhân, kỹ sư và nhà khoa học Trung Quốc cập nhật các sản phẩm và xu hướng công nghệ hàng đầu mà không để những sản phẩm đó thống trị thị trường Trung Quốc. Đồng thời, quy mô tuyệt đối của thị trường Trung Quốc đã giúp các công ty công nghệ nước ngoài luôn phải có hành vi tốt nhất khi tương tác với chính phủ Trung Quốc, với hy vọng một ngày nào đó chính phủ Trung Quốc sẽ cho phép họ tiếp cận với một tỷ khách hàng mới.

Cộng tác quốc tế

Những mối quan hệ cộng tác quốc tế không thể thiếu đối ở bước thứ hai, và cũng là bước gây tranh cãi nhất, trong quá trình này. Trong nhiều thập kỷ, Trung Quốc đã duy trì mối quan hệ khoa học và thương mại với các công ty, trường đại học và phòng thí nghiệm hàng đầu của phương Tây - đặc biệt là các công ty của Mỹ. Những thành phần này bao gồm từ các giáo sư tại các trường đại học Mỹ hợp tác với các đồng nghiệp Trung Quốc về nghiên cứu AI công cộng cho đến các nhà đầu tư mạo hiểm Trung Quốc đầu tư vào các công ty khởi nghiệp ở Silicon Valley.

Các nhà phê bình có xu hướng coi những mối quan hệ này là trung gian cho hành vi vi phạm tài sản trí tuệ, cho phép gián điệp Trung Quốc đánh cắp “những viên ngọc quý từ sự đổi mới sáng tạo của Mỹ”, như một báo cáo của Lầu Năm Góc năm 2018 đã nêu. Gián điệp công nghiệp và khoa học đã từng là một vấn đề lớn, nhưng tác động lớn nhất của những mối quan hệ xuyên Thái Bình Dương này không đến từ việc ăn cắp, mà thay vào đó là đến từ việc học hỏi. Tiếp xúc với các quy trình đổi mới đẳng cấp thế giới đã mang lại cho Trung Quốc nguồn đầu vào trí tuệ - đó là những ý tưởng, phương pháp và mô hình hoạt động hay nhất - mà họ cần để khơi dậy hệ sinh thái công nghệ non trẻ của mình.

Từ khoảng năm 2008, các kỹ sư Trung Quốc từng làm việc tại Google đã bắt đầu quay trở lại Trung Quốc để thành lập các công ty khởi nghiệp của riêng họ, mang theo một số nét văn hóa của Silicon Valley. Các nhà nghiên cứu tại các trường đại học Trung Quốc bắt đầu hợp tác nhiều hơn với các đồng nghiệp của họ ở nước ngoài, điều này giúp họ có những cách tiếp cận mới. Các công ty công nghệ Trung Quốc nghiên cứu các đối thủ cạnh tranh của họ ở Mỹ và Châu Âu, tiếp thu các xu hướng công nghệ mới nhất và điều chỉnh chúng cho phù hợp với bối cảnh Trung Quốc. Hầu hết các tương tác này là theo hướng từ dưới lên, được thúc đẩy bởi các nhà công nghệ ở cả hai quốc gia, những người muốn làm việc và học hỏi lẫn nhau. Nhưng chính phủ Trung Quốc cũng đóng một vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy các mối quan hệ này. Chính phủ đã thúc đẩy sự hợp tác học thuật nhiều hơn và treo “củ cà rốt tiếp cận thị trường” trước mũi các công ty công nghệ Mỹ, khuyến khích họ mở các trung tâm nghiên cứu ở Trung Quốc.

Kết thúc phần 3, bài viết đã giới thiệu về sự cộng tác quốc tế giữa Trung Quốc và các nước.

CASTIHub (Tổng hợp)