Các tổ chức xã hội và cộng đồng – nguồn động viên và bệ phóng tinh thần cho sinh viên khởi nghiệp

Trong hành trình khởi nghiệp đầy thử thách của sinh viên, bên cạnh các nguồn lực đến từ nhà nước, nhà trường và doanh nghiệp, các tổ chức xã hội và cộng đồng đóng vai trò đặc biệt quan trọng trong việc tiếp thêm động lực, hỗ trợ tinh thần và tạo môi trường kết nối bền vững. Những tổ chức này không chỉ là nơi sinh viên tìm thấy sự đồng cảm mà còn là bệ phóng cho sự trưởng thành, phát triển ý tưởng và mở rộng tầm nhìn trong hành trình khởi nghiệp.

Các tổ chức như Đoàn Thanh niên, Hội Sinh viên trong các trường đại học là một trong những điểm tựa đầu tiên. Những chương trình như “Hội trại sáng tạo”, “Sinh viên khởi nghiệp quốc gia”, “Thử thách khởi nghiệp”, “Hackathon dành cho sinh viên” được triển khai ngày càng chuyên nghiệp, không chỉ giúp sinh viên rèn luyện kỹ năng lãnh đạo, làm việc nhóm, mà còn tạo ra không gian để hiện thực hóa các ý tưởng. Tại đây, sinh viên không bị giới hạn bởi kiến thức lý thuyết, mà được khuyến khích trải nghiệm thực tế, thậm chí thất bại để học hỏi. Việc những ý tưởng đạt giải được các doanh nghiệp hoặc vườn ươm tiếp nhận để phát triển tiếp đã tạo ra niềm tin và cảm hứng cho đông đảo bạn trẻ.

Ngoài các đoàn thể sinh viên, nhiều tổ chức xã hội như Hội Doanh nhân trẻ, Hội Liên hiệp phụ nữ Việt Nam, các tổ chức phi chính phủ hoạt động trong lĩnh vực phát triển thanh niên cũng tích cực hỗ trợ sinh viên khởi nghiệp. Họ tổ chức các chương trình đào tạo chuyên sâu, hội thảo truyền cảm hứng, chương trình kết nối với nhà đầu tư và các quỹ hỗ trợ thanh niên. Những hoạt động này thường xuyên được tổ chức theo từng khu vực, ngành nghề, giúp sinh viên dễ dàng tiếp cận các nguồn lực phù hợp với lĩnh vực mình theo đuổi.

Không thể không kể đến vai trò ngày càng nổi bật của các cộng đồng khởi nghiệp trực tuyến như “Cộng đồng khởi nghiệp Việt Nam”, “Startup Việt”, “Shark Tank Community”, hay các diễn đàn chuyên sâu về khởi nghiệp đổi mới sáng tạo. Ở những cộng đồng này, sinh viên được học hỏi kinh nghiệm từ những người đi trước, tham gia các buổi chia sẻ (webinar), nhận phản hồi cho ý tưởng và thậm chí kết nối với các nhà đầu tư thiên thần (angel investors). Không gian số trở thành môi trường học tập linh hoạt, cởi mở, không ranh giới, rất phù hợp với thói quen tiếp nhận thông tin nhanh và đa chiều của giới trẻ hiện nay.

Đặc biệt, mô hình mentoring đang phát triển mạnh mẽ tại Việt Nam, với sự ra đời của các chương trình như “100 mentors”, “Mentor Talk”, “Vietnam Mentoring Network”… Những chương trình này giúp sinh viên có cơ hội được “kèm cặp” bởi các chuyên gia, nhà sáng lập có kinh nghiệm, không chỉ hướng dẫn về chuyên môn mà còn chia sẻ về quản trị cảm xúc, chiến lược dài hạn, kỹ năng gọi vốn… Mối quan hệ mentor-mentee không đơn thuần là hướng dẫn mà còn là sự đồng hành trong thời gian dài, giúp sinh viên tự tin hơn trong việc ra quyết định và phát triển doanh nghiệp của mình.

Các hội sinh viên và cộng đồng người Việt ở nước ngoài cũng đóng vai trò cầu nối đáng kể. Họ giúp đưa các sản phẩm khởi nghiệp của sinh viên trong nước ra thị trường quốc tế thông qua các chương trình thi đấu quốc tế như VietChallenge (Hoa Kỳ), Swiss Innovation Challenge, hay các hoạt động giao lưu – thực tập ngắn hạn tại các nước phát triển. Những kết nối này mang lại lợi thế rất lớn cho các bạn sinh viên – không chỉ trong việc tiếp cận công nghệ tiên tiến mà còn trong cách xây dựng mô hình kinh doanh theo chuẩn toàn cầu.

Bên cạnh vai trò hỗ trợ chuyên môn và tài chính, cộng đồng còn mang đến giá trị vô hình nhưng cực kỳ quan trọng: sự đồng hành và khích lệ tinh thần. Sinh viên khởi nghiệp thường gặp không ít thất bại, hoài nghi và áp lực. Trong những thời điểm ấy, việc có một cộng đồng cùng chí hướng để chia sẻ, động viên và khích lệ là điều rất cần thiết. Cảm giác được lắng nghe, được hiểu và có người tin tưởng vào khả năng của mình chính là một “liều thuốc” tinh thần giúp sinh viên không bỏ cuộc khi gặp khó khăn.

Cộng đồng cũng góp phần định hình tư duy khởi nghiệp là một quá trình dài hơi, đòi hỏi sự kiên nhẫn, học hỏi liên tục và tinh thần phục vụ xã hội. Khi sinh viên nhận ra rằng họ không đơn độc trên hành trình này, mà đang là một phần của một phong trào sáng tạo rộng lớn, họ sẽ càng có thêm động lực để cống hiến và vượt lên chính mình.

Tóm lại, sự tham gia tích cực của các tổ chức xã hội và cộng đồng đang ngày càng trở thành yếu tố không thể thiếu trong hệ sinh thái hỗ trợ sinh viên khởi nghiệp tại Việt Nam. Để phong trào này phát triển bền vững, cần có thêm nhiều sáng kiến nhằm mở rộng mạng lưới kết nối, tăng cường sự tương tác thực chất giữa sinh viên và cộng đồng, từ đó hình thành một môi trường học tập, phát triển và đổi mới thực sự có chiều sâu và đầy nhân văn. Đây chính là chất keo gắn kết và là bệ phóng tinh thần cho những nhà sáng lập trẻ vững bước trên hành trình hiện thực hóa ước mơ.

Castihub tổng hợp