Trong thế giới khởi nghiệp, việc gọi vốn từ nhà đầu tư là một trong những nhiệm vụ quan trọng nhất để giúp một startup phát triển và mở rộng. Tuy nhiên, không phải tất cả các buổi thuyết trình (pitch) đều giống nhau. Một trong những sự khác biệt lớn nhất là liệu bạn đang trình bày một ý tưởng hay một sản phẩm thực tế. Mỗi trường hợp yêu cầu một cách tiếp cận khác nhau, và hiểu rõ sự khác biệt giữa chúng có thể là yếu tố quyết định sự thành công của bạn trong việc gọi vốn.

Tại sao cần phân biệt giữa thuyết trình một ý tưởng và một sản phẩm?

Nhiều doanh nhân mới bắt đầu thường cho rằng thuyết trình ý tưởng hay sản phẩm đều chỉ đơn giản là trình bày về dự án của mình. Tuy nhiên, thực tế là cách bạn tiếp cận nhà đầu tư khi bạn có một ý tưởng so với khi bạn đã có một sản phẩm hoàn chỉnh rất khác nhau.

- Nếu bạn thuyết trình một ý tưởng, bạn đang bán một tầm nhìn. Bạn cần làm cho nhà đầu tư tin tưởng vào tiềm năng của ý tưởng đó, kể cả khi chưa có sản phẩm cụ thể.

- Nếu bạn thuyết trình một sản phẩm, bạn đang bán một thực tế. Nhà đầu tư muốn biết sản phẩm đó đã hoạt động ra sao, phản hồi từ thị trường thế nào và khả năng mở rộng của nó.

Dưới đây, chúng ta sẽ phân tích sâu hơn về từng loại thuyết trình, những điểm chung và khác biệt quan trọng giữa chúng.

Những điểm chung giữa hai loại thuyết trình

Mặc dù có sự khác biệt lớn giữa việc thuyết trình một ý tưởng và một sản phẩm, cả hai đều có những yếu tố chung mà mọi nhà đầu tư đều mong đợi.

1. Đội ngũ sáng lập

Dù bạn đang trình bày một ý tưởng hay một sản phẩm, nhà đầu tư luôn quan tâm đến đội ngũ sáng lập. Họ muốn biết bạn là ai, kinh nghiệm của bạn ra sao, bạn có đủ khả năng để biến ý tưởng thành hiện thực hay không.

- Một đội ngũ mạnh có thể khiến nhà đầu tư tự tin hơn, ngay cả khi bạn chỉ mới có một ý tưởng sơ khai.

- Nếu bạn có một sản phẩm, đội ngũ càng quan trọng vì họ sẽ là những người đưa sản phẩm ra thị trường và phát triển nó lâu dài.

2. Tiềm năng thị trường

Không quan trọng bạn đang gọi vốn cho một ý tưởng hay một sản phẩm, nhà đầu tư sẽ luôn hỏi: Thị trường cho sản phẩm này lớn đến mức nào?

- Nếu bạn có một ý tưởng tuyệt vời nhưng thị trường quá nhỏ, sẽ rất khó để thuyết phục nhà đầu tư đầu tư số tiền lớn.

- Ngược lại, nếu bạn có một sản phẩm đang hoạt động nhưng thị trường tiềm năng quá nhỏ, nhà đầu tư cũng sẽ không mặn mà.

3. Khả năng thực thi và phát triển

Nhà đầu tư không chỉ muốn biết ý tưởng hay sản phẩm của bạn có tốt hay không, mà họ còn muốn thấy kế hoạch thực thi.

- Nếu bạn có một ý tưởng, họ muốn biết bạn có chiến lược nào để biến nó thành hiện thực.

- Nếu bạn có một sản phẩm, họ muốn biết bạn có kế hoạch nào để mở rộng và tăng trưởng.

Thuyết trình một ý tưởng

Thuyết trình một ý tưởng khó hơn nhiều so với thuyết trình một sản phẩm vì bạn đang bán một tầm nhìn chứ chưa có kết quả thực tế. Điều này đòi hỏi bạn phải kể một câu chuyện mạnh mẽ và thuyết phục.

Những điều cần làm khi thuyết trình một ý tưởng:

Kể một câu chuyện cuốn hút

- Một ý tưởng không có nghĩa lý gì nếu không có một câu chuyện hấp dẫn phía sau.

- Tại sao bạn nảy ra ý tưởng này? Nó giải quyết vấn đề gì?

- Câu chuyện của bạn cần đủ mạnh để nhà đầu tư tin vào tầm nhìn của bạn.

Chứng minh nhu cầu thị trường

- Bạn cần dữ liệu, nghiên cứu hoặc ít nhất là bằng chứng nào đó cho thấy có nhu cầu thực sự cho ý tưởng của bạn.

- Có bao nhiêu người gặp vấn đề mà bạn đang giải quyết?

Trình bày kế hoạch triển khai rõ ràng

- Bạn có thể không có sản phẩm ngay bây giờ, nhưng bạn cần có một lộ trình phát triển rõ ràng.

- Nhà đầu tư muốn biết bạn sẽ làm gì trong 6 tháng, 1 năm, 2 năm tới để biến ý tưởng thành sản phẩm thực tế.

Thể hiện khả năng của đội ngũ sáng lập

- Nếu bạn chưa có sản phẩm, nhà đầu tư sẽ đánh giá cao đội ngũ sáng lập hơn.

- Bạn có kinh nghiệm trong ngành không? Bạn đã từng xây dựng startup nào trước đây chưa?

Thách thức của việc thuyết trình một ý tưởng:

- Khó thuyết phục nhà đầu tư vì chưa có sản phẩm cụ thể.

- Nhà đầu tư có thể lo ngại về rủi ro nếu đội ngũ sáng lập chưa có kinh nghiệm.

- Dễ bị sao chép ý tưởng nếu không có yếu tố bảo vệ.

Thuyết trình một sản phẩm

Thuyết trình một sản phẩm có lợi thế hơn vì bạn đã có bằng chứng thực tế để thuyết phục nhà đầu tư. Tuy nhiên, điều đó cũng có nghĩa là bạn cần chuẩn bị kỹ càng hơn về dữ liệu, phản hồi thị trường và kế hoạch mở rộng.

Những điều cần làm khi thuyết trình một sản phẩm:

Trình bày về sản phẩm một cách rõ ràng

- Sản phẩm của bạn làm gì? Nó giải quyết vấn đề gì?

- Làm thế nào để khách hàng sử dụng nó?

Chia sẻ dữ liệu thực tế

- Bao nhiêu người đã dùng sản phẩm?

- Doanh thu hiện tại ra sao?

- Tỷ lệ tăng trưởng có ổn định không?

Trình bày kế hoạch mở rộng

- Bạn có chiến lược nào để mở rộng ra nhiều khách hàng hơn?

- Bạn có kế hoạch phát triển thêm tính năng mới hay không?

Giải thích mô hình kinh doanh

- Sản phẩm của bạn kiếm tiền như thế nào?

- Chi phí vận hành và lợi nhuận ra sao?

Thách thức của việc thuyết trình một sản phẩm:

- Cần có dữ liệu cụ thể để chứng minh tính khả thi.

- Nhà đầu tư sẽ đánh giá khắt khe hơn về mô hình kinh doanh.

- Nếu sản phẩm chưa có doanh thu tốt, có thể bị nhà đầu tư từ chối.

Kết luận

Dù bạn đang thuyết trình một ý tưởng hay một sản phẩm, điều quan trọng nhất là tạo được niềm tin với nhà đầu tư.

- Nếu bạn có một ý tưởng, hãy đảm bảo rằng bạn có một câu chuyện hấp dẫn và một kế hoạch thực thi rõ ràng.

- Nếu bạn có một sản phẩm, hãy sử dụng dữ liệu thực tế để thuyết phục nhà đầu tư rằng sản phẩm của bạn có tiềm năng phát triển lớn.

Hiểu rõ sự khác biệt giữa hai loại thuyết trình này sẽ giúp bạn có chiến lược gọi vốn hiệu quả hơn và tăng cơ hội thành công.

Casti Hub tổng hợp

Theo startupgrind.com