Đến với phần 2, bài viết tiếp tục tiếp nối nội dụng của phần 1, phần 2 này bài viết sẽ giới thiệu một số ví dụ cụ thể của thực tiễn triển khai có một số vướng mắc cần được giải quyết kịp thời nhằm bảo đảm sự thống nhất, đồng bộ, hiệu quả trong huy động các nguồn lực cho phát triển bền vững hệ sinh thái khởi  nghiệp sáng tạo và một số các nội dung liên quan khác như giải thích thêm về khái niệm "đổi mới sáng tạo" và "khởi nghiệp sáng tạo" đang gây ra lúng túng.

Có thể kể đến một vài ví dụ: để chỉ đối tượng của hoạt động khởi nghiệp sáng tạo, hiện có nhiều tên gọi như: doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo; doanh nghiệp nhỏ và vừa khởi nghiệp sáng tạo; doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo. Trong khi đó, các tổ chức trung gian hỗ trợ khởi nghiệp sáng tạo cũng xuất hiện dưới nhiều tên gọi khác nhau như: tổ chức trung gian hỗ trợ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo; tổ chức hỗ trợ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo; tổ chức thúc đẩy kinh doanh; trung tâm hỗ trợ đổi mới sáng tạo; trung tâm đổi mới sáng tạo quốc gia; trung tâm đổi mới sáng tạo…

Theo các nhà quản lý, việc áp dụng nhiều khái niệm cho một đối tượng là do chưa thống nhất nội hàm về “đổi mới sáng tạo”, “khởi nghiệp sáng tạo”. Hậu quả là, trong thực thi hoạt động chuyên môn và trong công tác quản lý nhà nước, đã có những ứng xử chưa phù hợp, gây thiệt thòi cho các đối tượng của đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp sáng tạo đúng nghĩa. Luật Khoa học công nghệ (2013) nêu định nghĩa “đổi mới sáng tạo” là tạo ra ứng dụng, thành tựu giải pháp kỹ thuật công nghệ, quản lý để nâng cao hiệu quả phát triển kinh tế xã hội, nâng cao năng suất lao động, giá trị gia tăng xuất khẩu. Đối tượng chính để thực hiện đổi mới sáng tạo là doanh nghiệp, doanh nhân.

Tuy nhiên, theo ông Nguyễn Đức Hoàng, Phó Cục trưởng Cục Phát triển công nghệ và Đổi mới sáng tạo cũng lý giải thêm về khái niệm "đổi mới sáng tạo" và "khởi nghiệp sáng tạo" đang gây ra lúng túng trong quản lý nhà nước. Khái niệm còn chung chung, các đối tượng chưa được nêu cụ thể.

Do đó, cần thống nhất cách hiểu “đổi mới sáng tạo” là quá trình chuyển đổi ý tưởng, tri thức công nghệ thành kết quả cụ thể như sản phẩm, dịch vụ, giải pháp, quy trình,nhằm mang lại lợi ích giá trị gia tăng cho kinh tế-xã hội. Trong khi đó, “khởi nghiệp sáng tạo” có hoạt động chính là gọi vốn hoặc IPOd để đầu tư, tạo ra mô hình, sản phẩm mới hay doanh nghiệp mới nhưng chưa có hoạt động sản xuất để đưa sản phẩm ra thị trường.

Mô hình "khởi nghiệp sáng tạo" khác với doanh nghiệp nhỏ và vừa (SME) ở chỗ mục tiêu hỗ trợ, tuy giao thoa nhưng có đối tượng và hoạt động khác nhau. Trong khi doanh nghiệp nhỏ và vừa đã ổn định mô hình kinh doanh, mở rộng kinh doanh thị trường. Khởi nghiệp sáng tạo không có thế chấp, không có tài sản chủ yếu dựa trên tinh thần khởi nghiệp, có tính rủi ro cao.

Trước đó nhiều ý kiến chuyên gia cũng kiến nghị ban hành Nghị định của Chính phủ để có cơ sở pháp lý hoạt động đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp sáng tạo, từ đó có cơ sở xây dựng cơ chế chính sách để thúc đẩy hoạt động này. Chính vì vậy, để thúc đẩy đổi mới sáng tạo, Bộ Khoa học và Công nghệ cần sớm xây dựng văn bản quy phạm pháp luật thống nhất khái niệm, nội hàm về đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp sáng tạo, từ đó, quản lý nhà nước thống nhất đối với các đối tượng liên quan./.

Casti Hub (tổng hợp)