1. Vốn của doanh nghiệp

Vốn luôn là yếu tố quan trọng đối với doanh nghiệp. Nó là cơ sở nền tảng để doanh nghiệp tiến hành các hoạt động kinh doanh nhằm đạt lợi nhuận cao nhất có thể. Trong nền kinh tế hội nhập yếu tố vốn đối với DN càng trở nên quan trọng, nó là cơ sở để doanh nghiệp phát triển mở rộng quy mô tạo thế cạnh tranh với các doanh nghiệp khác trong khu vực và thế giới.

      Thực tế cho thấy những khó khăn trong việc tiếp cận nguồn vốn của các doanh nghiệp là rất lớn, trong khi vốn tồn đọng còn nhiều trong các nguồn và việc huy động vốn trong dân vào đầu tư sản xuất kinh doanh chưa được cải thiện, các doanh nghiệp chủ yếu dựa vào vốn tự có của cá nhân. Với khả năng tiếp cận nguồn vốn hạn chế, các doanh nghiệp có tình trạng phổ biến là chiếm dụng vốn lẫn nhau, làm lây nhiễm rủi ro giữa các doanh nghiệp. Một trong những nguyên nhân dẫn đến tình trạng này là do nhiều doanh nghiệp không biết cách huy động vốn, hoặc là không muốn chịu trách nhiệm huy động vốn và khi huy động được vốn rồi thì lại không biết làm thế nào để kinh doanh có hiệu quả.

2. Về hoạt động thị trường

Nhìn chung trong thời gian qua, nhất là những năm gần đây khi mà hội nhập kinh tế toàn cầu đã trở thành phổ biến đối với các quốc gia, thì cạnh tranh cũng trở nên ngày càng gay gắt. Muốn tồn tại và đứng vững trên thị trường quốc tế buộc các doanh nghiệp Việt nam phải tiến hành nghiên cứu thị trường, nghiên cứu nhu cầu và thị hiếu người tiêu dùng. Tuy nhiên, hiệu quả của công tác nghiên cứu thị trường của các DNVN còn hạn chế và yếu kém, nhiều thị trường tiềm năng chưa được khai thác, nhiều công ty đã phải chịu thua lỗ lớn và mất thị trường do không đi sâu vào nghiên cứu thị trường. Tuy hầu hết các công ty đã nhận thức được tầm quan trọng của công tác nghiên cứu thị trường, song vốn ít, ngân sách dành cho việc nghiên cứu thị trường rất hạn hẹp, khả năng tham quan, khảo sát trị trường nước ngoài rất hạn chế vì mỗi chuyến đi chi phí khá tốn kém, hiệu quả không cao do khả năng tìm kiếm, khai thác và xử lý thông tin của cán bộ còn yếu, lợi ích đem lại không đủ bù chi phí. Các doanh nghiệp còn rất hạn chế trong việc sử dụng công nghệ thông tin, công cụ toán học, thống kê trong nghiên cứu thị trường.

3. Trình độ công nghệ

Trong những năm qua, nhiều doanh nghiệp đã có những đổi mới, nhiều máy móc thiết bị và công nghệ mới được chuyển giao từ các nước công nghiệp phát triển. Song tốc độ đổi mới công nghệ và trang thiết bị còn chậm, chưa đồng đều và chưa theo một định hướng phát triển rõ rệt. Hiện vẫn còn tồn tại đan xen trong nhiều doanh nghiệp các loại thiết bị công nghệ từ lạc hậu, trung bình đến tiên tiến, do vậy đã làm hạn chế hiệu quả vận hành thiết bị và giảm mức độ tương thích, đồng nhất giữa sản phẩm đầu vào, đầu ra.

Sự lạc hậu về công nghệ và kỹ thuật sẽ tạo ra chất lượng sản phẩm thấp và không ổn định làm cho doanh nghiệp khó khăn trong việc lựa chọn mặt hàng kinh doanh, hạn chế khả năng cạnh tranh bằng giá.

4. Nhân lực trong các doanh nghiệp

Nhiều ý kiến cho rằng, lao động là một lợi thế cạnh tranh của Việt Nam bởi chi phí lao động rẻ, trình độ dân trí của lao động Việt Nam cao, có truyền thống lao động cần cù, ham học hỏi, khéo tay, nhanh trí,.. Nhưng chúng ta phải nhìn nhận rằng chi phí lao động tuy rẻ nhưng năng suất lao động chỉ ở mức trung bình và thấp (trên 60%), chủ yếu lại là lao động thủ công, tác phong lao động công nghiệp còn kém. Do đó nếu so sánh lao động Việt Nam với lao động các nước trong khu vực thì có thể nói đây là điểm yếu của Việt Nam.

5. Chi phí nguyên vật liệu, vận chuyển, bảo quản, bao gói

Lợi thế nổi bật của các doanh nghiệp Việt nam là sử dụng khá nhiều nguyên vật liệu có sẵn trong nước. Tuy nhiên số doanh nghiệp gặp khó khăn trong việc cung ứng nguyên liệu cũng không nhỏ đó là do nguồn cung ứng không ổn định, doanh nghiệp ở xa nguồn nguyên liệu, vận chuyển khó khăn, cước vận chuyển lớn.

Đối với những doanh nghiệp nhập khẩu nguyên liệu thì gặp khó khăn, chủ yếu là do: nhập khẩu phải có giấy phép, thuế nhập khẩu cao, doanh nghiệp còn gặp trở ngại liên quan đến thủ tục hải quan. Những khó khăn trên dẫn đến việc chi phí nguyên vật liệu đầu vào tăng và không ổn định làm cho các doanh nghiệp không kiểm soát được giá thành sản phẩm.

CASTI Hub (tổng hợp)