Kiến thức - Kỹ năng
Thứ bảy , 24/05/2025, 00:00

Vai trò của kỹ năng về pháp lý của một một vận hành dự án khởi nghiệp

Kỹ năng pháp lý là một trong số kỹ năng quan trọng với mỗi startup

Ảnh minh họa

Khi bắt đầu hành trình khởi nghiệp, hầu hết người trẻ thường chú trọng đến ý tưởng, sản phẩm, thị trường và nguồn vốn. Nhưng lại rất ít startup nghĩ đến kỹ năng pháp lý. Nhưng trong thực tế, rất nhiều startup vấp phải trở ngại về pháp lý. Đăng ký kinh doanh không đúng, ký hợp đồng sơ sài, sử dụng lao động sai luật, bị kiện bản quyền… là những lỗi thường gặp mà nếu không hiểu pháp luật, startup sẽ trả giá bằng thời gian, tiền bạc, và uy tín. Vì vậy, bên cạnh tư duy kinh doanh, kỹ năng pháp lý là một trong những năng lực nền tảng mà bất kỳ startup cũng cần phải trang bị càng sớm càng tốt.

Hiểu đơn giản, kỹ năng pháp lý là kỹ năng hiểu và vận dụng các quy định pháp luật liên quan đến hoạt động của doanh nghiệp từ khi thành lập, vận hành, ký kết hợp đồng, sử dụng nhân sự, đến bảo vệ tài sản trí tuệ, gọi vốn và giải quyết tranh chấp. Kỹ năng pháp lý không biến bạn thành luật sư, nhưng giúp bạn tránh được rủi ro cơ bản. Với một startup non trẻ, việc tránh được những sai lầm pháp lý ngay từ đầu sẽ tiết kiệm được rất nhiều tổn thất về sau.

Bước đầu tiên trong kỹ năng pháp lý của người mới startup là nắm rõ quy trình pháp lý khi thành lập doanh nghiệp. Nhiều bạn trẻ vì nôn nóng bắt đầu bán hàng, cung cấp dịch vụ mà không thực hiện đầy đủ các bước thành lập công ty, đăng ký kinh doanh, chọn loại hình doanh nghiệp phù hợp (hộ kinh doanh, công ty TNHH, công ty cổ phần...). Mỗi loại hình có ưu điểm, hạn lý và nghĩa vụ pháp lý khác nhau. Việc lựa chọn sai mô hình ngay từ đầu có thể khiến bạn gặp khó khăn trong việc chia vốn, gọi đầu tư, hoặc chịu thuế cao không cần thiết.

Tiếp theo, một phần quan trọng trong kỹ năng pháp lý là biết soạn thảo và đọc hiểu hợp đồng. Trong hoạt động startup, bạn sẽ liên tục làm việc với đối tác, khách hàng, nhà cung cấp, nhân sự, nhà đầu tư... và hợp đồng là công cụ pháp lý để xác lập nghĩa vụ và quyền lợi giữa hai bên. Việc ký hợp đồng miệng, hoặc sử dụng mẫu hợp đồng sơ sài trên mạng mà không hiểu rõ nội dung rất dễ dẫn đến tranh chấp. Hợp đồng cần thể hiện rõ: đối tượng hợp đồng là gì, thời hạn bao lâu, điều kiện thanh toán thế nào, trách nhiệm của mỗi bên ra sao, điều khoản phạt và xử lý khi xảy ra vi phạm... Người mới khởi nghiệp không cần viết hợp đồng chuyên nghiệp như luật sư, nhưng cần biết cách nhận diện rủi ro, đặt câu hỏi đúng, và sẵn sàng nhờ người có kinh nghiệm đọc lại trước khi ký.

Một kỹ năng pháp lý quan trọng khác là hiểu về quyền sở hữu trí tuệ – đặc biệt là thương hiệu, bản quyền, và sáng lý. Rất nhiều startup chủ quan với vấn đề này: đặt tên công ty hoặc sản phẩm trùng với người khác, sử dụng hình ảnh, nội dung không xin phép, hoặc để lộ công nghệ độc quyền mà không có bảo hộ. Hậu quả là vừa làm xong thương hiệu đã phải đổi tên, hoặc bị người khác lấy mất ý tưởng mà không biết kiện ai.

Ngay từ đầu, hãy tìm hiểu xem tên thương hiệu của bạn đã được ai đăng ký chưa (có thể tra cứu trên Cục Sở hữu trí tuệ), logo, slogan, nội dung sáng tạo có cần đăng ký bản quyền không. Nếu bạn làm sản phẩm công nghệ, việc đăng ký sáng lý, giải pháp hữu ích hay thiết kế công nghiệp là cách bảo vệ tài sản vô hình – thứ có thể có giá trị lớn hơn cả doanh thu. Việc đăng ký quyền sở hữu trí tuệ tuy mất chút thời gian và chi phí, nhưng là đầu tư cần thiết để bảo vệ thành quả của bạn và tránh tranh chấp pháp lý không đáng có.

Ngoài ra, người làm startup cũng cần hiểu luật liên quan đến người lao động, đặc biệt nếu bạn thuê nhân sự. Dù là nhân viên toàn thời gian, cộng tác viên hay thực tập sinh, mỗi hình thức hợp tác đều có yêu cầu pháp lý khác nhau về hợp đồng, thời gian làm việc, bảo hiểm, quyền lợi... Nhiều startup bị khiếu nại, tố cáo vì trả lương không đúng cam kết, sa thải không rõ lý do, hoặc bóc lột sức lao động mà không biết mình đang vi phạm luật. Vì vậy, hãy cẩn trọng trong việc tuyển dụng và xử lý mối quan hệ lao động, đảm bảo vừa đúng luật, vừa giữ được uy tín và nhân sự chất lượng.

Kỹ năng pháp lý cũng rất quan trọng trong quá trình gọi vốn và làm việc với nhà đầu tư. Khi bạn bắt đầu gọi vốn từ bên ngoài, sẽ có các thỏa thuận như hợp đồng góp vốn, điều khoản cổ đông, chia quyền biểu quyết, định giá doanh nghiệp... Đây là giai đoạn mà một lỗi nhỏ về pháp lý có thể khiến bạn mất quyền kiểm soát công ty, hoặc bị ràng buộc bởi điều kiện bất lợi.

Cuối cùng, một phần quan trọng trong kỹ năng pháp lý là biết cách xử lý và phòng ngừa tranh chấp. Startup có thể gặp rất nhiều tình huống: khách hàng không trả tiền, đối tác phá vỡ cam kết, nhân viên rò rỉ thông tin... Việc biết cách lưu trữ bằng chứng, giao tiếp đúng mực, xử lý qua email hoặc hợp đồng rõ ràng sẽ giúp bạn có lợi thế nếu xảy ra tranh chấp. Hơn nữa, người khởi nghiệp cũng cần biết khi nào nên giải quyết nội bộ, khi nào nên đưa ra trọng tài hoặc tòa án – và làm thế nào để bảo vệ quyền lợi hợp pháp của mình mà vẫn giữ được danh tiếng và mối quan hệ làm ăn.

Tóm lại, pháp lý không phải là rào cản của sáng tạo, mà là khung xương an toàn để startup phát triển bền vững. Khi bạn hiểu và tôn trọng luật pháp, bạn không chỉ tránh được rủi ro mà còn tạo dựng được uy tín. Đây một giá trị vô hình rất lớn trong kinh doanh. Trong thời đại mà một dòng email cũng có thể trở thành chứng cứ, một mẫu logo có thể bị kiện bản quyền, và một hợp đồng sai có thể mất cả công ty thì việc trang bị kỹ năng pháp lý là lựa chọn thông minh, không thể thiếu đối với bất kỳ ai muốn khởi nghiệp nghiêm túc.

Castihub tổng hợp

Bạn đang đọc bài viết Dự án: Vai trò của kỹ năng về pháp lý của một một vận hành dự án khởi nghiệp tại Diễn đàn khởi nghiệp đổi mới sáng tạo Cần Thơ. Nếu có ý kiến đóng góp vui lòng để lại bình luận hoặc gửi về castihub@gmail.com
Ý kiến của bạn
(Bạn cần đăng nhập để bình luận)
Cùng chuyên mục
Kiến thức - Kỹ năng
Thứ năm , 26/03/2020, 00:00
Kiến thức - Kỹ năng
Thứ năm , 26/03/2020, 00:00
Kiến thức - Kỹ năng
Thứ năm , 26/03/2020, 14:53
Kiến thức - Kỹ năng
Thứ năm , 26/03/2020, 15:52
Kiến thức - Kỹ năng
Thứ năm , 26/03/2020, 00:00
Kiến thức - Kỹ năng
Thứ năm , 26/03/2020, 16:01
Kiến thức - Kỹ năng
Thứ năm , 26/03/2020, 16:12
Lên đầu trang