Malaysia đặt mục tiêu nằm trong top 20 hệ sinh thái khởi nghiệp hàng đầu thế giới vào năm 2030.

Malaysia đặt mục tiêu trở thành một trong 20 hệ sinh thái khởi nghiệp hàng đầu thế giới thông qua Lộ trình Hệ sinh thái Khởi nghiệp Malaysia (SUPER) 2021-2030, phù hợp với các chính sách và sáng kiến quốc gia nhằm tạo ra sự đổi mới công nghệ cao. Bộ trưởng Bộ Khoa học, Công nghệ và Đổi mới sáng tạo (MOSTI) Datuk Seri Dr Adham Baba cho biết, dựa trên Báo cáo hệ sinh thái ty khởi nghiệp toàn cầu 2021, Malaysia hiện được xếp hạng 21 trong số 100 hệ sinh thái đang phát triển tốt nhất. Malaysia cũng đứng thứ hai sau Singapore về đổi mới sáng tạo (theo Chỉ số Kinh tế Nền tảng số 2020) và đứng thứ ba ở khu vực Đông Nam Á về số lượng các công ty khởi nghiệp.

Bộ trưởng Adham Baba cho biết: “Với SUPER hoặc sự phát triển của hệ sinh thái khởi nghiệp, chúng tôi sẽ thực hiện biện pháp can thiệp bằng cách đưa ra năm thách thức, gồm tài năng, tài chính, luật định, chính sách, sự thâm nhập quốc tế. Ông cho biết điều này sau khi khởi động MYStartup East Malaysia Tour và chứng kiến việc trao đổi các văn bản ghi nhớ giữa Cradle Fund Sdn Bhd và Trung tâm Đổi mới sáng tạo và Kinh tế Sáng tạo Sabah (Scenic) tại Trung tâm Hội nghị Quốc tế Kota Kinabalu. Adham cũng cho biết thông qua cổng MYStartup do Bộ của ông đưa ra vào tháng 11 năm ngoái, tính đến nay, đã có tổng cộng 2.227 công ty mới thành lập đã đăng ký trên cổng này

Hệ sinh thái Kuala Lumpur

Kuala Lumpur cung cấp cho các công ty khởi nghiệp một vị trí chiến lược với hơn 674 triệu khách hàng tiềm năng trong thị trường ASEAN với những lợi thế sau:
1. Khả năng kết nối, cơ sở hạ tầng và tài năng của thành phố, cũng như sự hỗ trợ của Chính phủ, cung cấp một môi trường lý tưởng cho các công ty phát triển.

2. Kuala Lumpur hiện là quê hương của một số công ty khởi nghiệp thành công bao gồm công ty công nghệ bay không người lái Aerodyne, Fintechs Jirnexu và Capbay, Kỳ Lân thương mại điện tử Carsome.

Một số cơ quan chính phủ hỗ trợ hệ sinh thái bằng nguồn vốn, bao gồm Cradle Fund, MDeC, Penjana Kapital, Malaysia Venture Capital Management, Modal Perdana và Malaysia Debt Ventures. Để khuyến khích hơn nữa đổi mới sáng tạo, Chính phủ đã áp dụng các chính sách bao gồm Hộp cát Công nghệ và Đổi mới Quốc gia (National Technology and Innovation Sandb) để nuôi dưỡng và khuyến khích đổi mới sáng tạo trong nước. Ngân sách năm 2022 của Malaysia phân bổ 230 triệu RM (54 triệu USD) để hỗ trợ các doanh nhân nữ. 150 triệu RM khác (35 triệu USD) được dành để thúc đẩy tinh thần kinh doanh trong giới trẻ.

Lộ trình Hệ sinh thái Khởi nghiệp Malaysia (SUPER) 2021-2030 là một sáng kiến quan trọng của Chính phủ. Bằng cách phối hợp nỗ lực giữa tất cả các bên liên quan chính, SUPER, dưới sự điều hành của Cradle Fund, đóng vai trò quan trọng đối với tất cả các luật và quy tắc quốc gia khác liên quan đến các công ty khởi nghiệp, với mục tiêu cung cấp một môi trường thân thiện, hiệu quả cho các công ty khởi nghiệp. Nền tảng MyStartup được triển khai để phục vụ như một kho lưu trữ thông tin trung tâm về hệ sinh thái của Malaysia.

Ngoài ra, Kế hoạch chi tiết ngành kỹ thuật số Malaysia (MyDIGITAL) nhằm hỗ trợ nền kinh tế kỹ
thuật số. Mục tiêu của MyDIGITAL bao gồm thu hút các Kỳ Lân và tăng số lượng công ty khởi nghiệp.

Xác định những thách thức của Malaysia

Malaysia thực sự là một không gian khá hấp dẫn đối với các nhà đầu tư quốc tế. Về cơ hội số hóa, người Malaysia có danh tiếng tốt về khả năng xây dựng tổ chức và mở rộng quy mô trong khu vực. Các công ty khởi nghiệp ngày nay đang mạnh hơn, đặc biệt là đã sống sót qua đại dịch. Tuy nhiên, nếu đúng như vậy, tại sao hệ sinh thái của Malaysia vẫn ở phía sau?
Trong Lộ trình Hệ sinh thái Khởi nghiệp Malaysia 2021-2030, do một nhóm chuyên gia trong lĩnh vực khởi nghiệp chấp bút, 5 thách thức chính trong hệ sinh thái đã được xác định bao gồm:
1. Thiếu kinh phí từ lĩnh vực tư nhân;

2. Thiếu nhân tài trong và ngoài nước có các kỹ năng và kỹ thuật số cần thiết;

3. Thiếu một con đường rõ ràng từ ý tưởng đến thương mại hóa của các công ty khởi nghiệp;
4. Thiếu các chính sách và quy định mạnh mẽ để tạo ra một môi trường khởi nghiệp bền vững;
5. Thiếu xác nhận và hỗ trợ; thiếu khả năng thâm nhập thị trường xuyên biên giới.
Đây là tất cả các vấn đề mà MYStartup, một chương trình tăng tốc do MOSTI và Cradle Fund tổ chức, nhằm giải quyết những thách thức trên.

Điều quan trọng đối với Malaysia là tạo ra một “bánh đà kinh tế”, đủ để tạo động lực và thúc đẩy hệ sinh thái của Malaysia.

Sự hỗ trợ của các tổ chức công và tư

Nếu bạn tham gia vào bối cảnh khởi nghiệp tại địa phương, bạn sẽ biết rằng có rất nhiều sự tham gia và hỗ trợ của Chính phủ bao gồm MOSTI, MDEC (Tổng công ty Kinh tế Kỹ thuật số Malaysia) và MRANTI (Công ty Tăng tốc Nghiên cứu Malaysia về Công nghệ & Đổi mới).
Mặc dù nhận được sự hỗ trợ rất lớn từ Chính phủ, nhưng điều này dẫn đến câu hỏi liệu các công ty khởi nghiệp của Malaysia có quá phụ thuộc vào sự can thiệp của Chính phủ để hoàn thành công việc?

Có phải nhiều chương trình trong số này sẽ khiến những người sáng lập địa phương tự mãn không?
Theo Ahmad Kashfi, phó chủ tịch cấp cao, phát triển hệ sinh thái tại Cradle Fund cho biết. “Chúng tôi chỉ với tư cách là người hỗ trợ, không phải là cố vấn hay chuyên gia kinh doanh. Điều chúng tôi nên làm là tập trung vào những gì mà chúng tôi làm tốt nhất, đó là đảm bảo đưa ra các chính sách phù hợp nhất để các công ty khởi nghiệp phát triển mạnh mẽ.

Do đó, Kashfi lưu ý tầm quan trọng của sự tham gia của các doanh nghiệp (lĩnh vực tư nhân) - điều mà đang trở thành một xu hướng. Các tập đoàn tích cực hơn khi đầu tư vào các công ty khởi nghiệp, cho dù đó là tiền tệ hay cách khác. Điều này mang lại lợi ích cho cả công ty khởi nghiệp và các tập đoàn lớn, vì với các nguồn vốn mới, công ty khởi nghiệp có nhiều cơ hội hơn để phát triển, do đó, có thể được chuyển trở lại sự tăng trưởng của chính những công ty lớn hơn. Tuy nhiên, một điều phổ biến là các đối tác công ty muốn làm việc với các công ty khởi nghiệp, nhưng họ không biết làm thế nào.

Lý do mà sự tham gia của lĩnh vực tư nhân là quan trọng ngay từ đầu vì lĩnh vực tư nhân thường tạo điều kiện thuận lợi cho đầu tư. Ngoài ra, các tập đoàn lớn này có thể đóng vai trò như một bến đỗ an toàn và lối thoát cho các công ty khởi nghiệp. Và nhờ sự tham gia của lĩnh vực tư nhân mới thu hút được nhiều đầu tư để tạo động lực cho các nhà khởi nghiệp. Và tất nhiên, điều này sẽ rất quan trọng đối với việc giữ chân nhân tài.

Phát triển một đội ngũ nhân tài lớn hơn

Gần đây, vấn đề "tài năng" đã được nêu ra thường xuyên ở Malaysia. Đối với Karl, đó là một mối đe dọa thực sự rằng Malaysia đang đánh mất tài năng của mình vào các thị trường khác. Hơn bao giờ hết, nhân viên công nghệ có nhiều lựa chọn hơn. Họ có thể là những người “du mục kỹ thuật số” và những người làm việc từ xa ở Bali, họ có thể làm việc ở bất kỳ quốc gia Đông Nam Á nào vì nhân tài công nghệ đang có nhu cầu cao. Nhiều nhân viên thậm chí còn chuyển đến một văn phòng khác - điển hình là văn phòng ở Singapore, nơi đang làm rất tốt việc thu hút nhân tài toàn cầu và mạng lưới toàn cầu.

Các cuộc chiến về thu hút nhân tài trong khu vực hiện đang diễn ra rất thực tế. Nhiều quốc gia láng giềng tỏ ra rất chủ động về điều này, vì vậy, đã đến lúc Malaysia phải hành động quyết liệt. Giám đốc điều hành Kakitangan.com cho rằng đã đến lúc không chỉ duy trì nhân tài. Ông gợi ý rằng, quy trình cấp thị thực lao động nên được sắp xếp hợp lý hơn, vì ông tin rằng giải pháp nằm ở việc thu hút nhân tài nước ngoài hơn là giữ chân người trong nước. Nếu điều này có thể đạt được, nó chắc chắn sẽ cho phép các công ty khởi nghiệp của Malaysia tiếp cận một nguồn nhân tài lớn hơn và tốt hơn.

Không còn nghi ngờ gì nữa, hệ sinh thái khởi nghiệp của Malaysia có rất nhiều tiềm năng. Toàn cảnh hội nghị Wild Digital SEA là một minh chứng cho điều đó. Tuy nhiên, tiềm năng là chưa đủ mà cần phải có những hành động thực hiện để phát huy hết những tiềm năng đó, đòi hỏi sự giúp đỡ từ cả chính phủ cũng như sự tham gia của lĩnh vực tư nhân.

Các bên liên quan cũng cần đưa ra các biện pháp khuyến khích để thu hút nhân tài toàn cầu và hệ thái để nuôi dạy một công ty khởi nghiệp và tất cả các bên liên quan phải làm việc cùng nhau để làm cho nó tốt hơn.

Cục Thông tin KH&CN Quốc gia – Bộ KH &CN
Theo Bản tin “Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo”, Số 37.2022