Alexandr Wang nhanh chóng trở thành tỷ phú tự thân trẻ nhất thế giới ở tuổi 24 bằng cách cung cấp cho các công ty trí tuệ nhân tạo (AI) một thứ mà tất cả họ cần: con người. Giờ đây, công ty khởi nghiệp Scale AI trị giá 7,3 tỷ USD của cậu đã sẵn sàng kiếm tiền từ sự bùng nổ AI lớn nhất từ trước đến nay.

Năm 2018, trong một chuyến về thăm quê, Alexandr Wang có cơ hội tham dự các buổi thuyết trình ấn tượng về AI của những kỹ sư sáng giá nhất Trung Quốc. Cậu rất ngạc nhiên khi các nhà nghiên cứu luôn né tránh bất kỳ vấn đề nào liên quan tới cách sử dụng AI. Wang, có cha mẹ là người Trung Quốc nhập cư và là nhà vật lý hạt nhân tại Phòng thí nghiệm Quốc gia Los Alamos, nơi những quả bom nguyên tử đầu tiên được thiết kế, đã cảm thấy vô cùng bất an.

Thoạt nhìn, Wang, 26 tuổi, trông lém lỉnh như một cậu sinh viên mới tốt nghiệp đại học. Nhưng điều đó không quan trọng ở Thung lũng Silicon và DC, nơi cậu là một người trẻ đầy tài năng. Tài năng của cậu bắt đầu bộc lộ qua vụ cược vào năm 2016 của cậu nhằm “gắn nhãn” cho khối lượng dữ liệu khổng lồ cần để cung cấp năng lực cho AI, chủ yếu dành cho ô tô tự hành. Cần đào tạo AI để biết sự khác biệt người đi bộ với các đối tượng khác. Cậu đã nhắm tới thị trường này và hướng Scale vào lĩnh vực AI generative (AI sáng tạo). Đó là một động thái đi trước khôn ngoan đã giúp cậu thu hút được một danh sách khách hàng bao gồm những tên tuổi lớn nhất trong lĩnh vực AI và cả chính phủ Mỹ.

Cậu cho biết: “Chúng tôi là những phu đào vàng trong cơn sốt AI”. AI đã nhanh chóng trở thành một ngành kinh doanh béo bở cho Scale, công ty cho biết đã thu về 250 triệu USD doanh thu vào năm ngoái, vào thời điểm mà nhiều công ty khởi nghiệp AI vẫn chưa kiếm được xu nào. Công nghệ của họ được chính phủ Mỹ sử dụng để phân tích hình ảnh vệ tinh ở Ukraine và bởi OpenAI để tạo ra ChatGPT, con bot làm rung chuyển thế giới với khả năng trả lời những câu đố và viết thơ. Bret Taylor, cựu đồng giám đốc điều hành của gã khổng lồ phần mềm điện toán đám mây, Salesforce, ví sự trỗi dậy của Scale giống như sự trỗi dậy của cặp đôi điện toán đám mây Snowflake và Datadog. Jeff Wilke, cựu Giám đốc người tiêu dùng của Amazon, một trong những cố vấn đáng tin cậy nhất của Wang, thậm chí còn có quan điểm nhiệt tình hơn: “Scale có thể trở thành Dịch vụ web của Amazon về AI”.

Các nhà đầu tư định giá Scale đạt 7,3 tỷ USD vào năm 2021, biến Wang trở thành tỷ phú insta mới nhất ở Thung lũng Silicon. Nhưng tài sản của cậu không chỉ được xây dựng hoàn toàn ở thung lũng Silicon, mà nó còn được xây dựng với một lực lượng lao động thuê ngoài khổng lồ thực hiện một nhiệm vụ thô sơ rất quan trọng đối với AI: dán nhãn dữ liệu được sử dụng để huấn luyện nó. Những nhân công này - khoảng 240.000 người trong số họ ở các quốc gia như Kenya, Philippines và Venezuela - làm việc cho Remotasks, một công ty con mà Scale không nhắc đến trong các tài liệu tiếp thị công khai. Nói cách khác, nếu một ngày nào đó AI giải phóng con người khỏi những công việc nhàm chán tại nơi làm việc, thì có lẽ nó đã làm được điều này bằng cách sử dụng vô số công nhân ở Nam bán cầu, nhiều người trong số họ được trả chưa đến 1 USD một giờ. Nói về các nhân viên Remotasks, Wang cho rằng, họ rất quan trọng đối với quá trình xây dựng các hệ thống AI mạnh”. Tuy nhiên, những người lao động này cũng trở thành mối quan ngại về mặt đạo đức, với những lo lắng về điều kiện làm việc không đạt tiêu chuẩn và mức lương thấp. Trong khi đó, các đối thủ cạnh tranh coi Scale là hang ổ của những kẻ bị sa thải và giảm giá trị trên thị trường thứ cấp trong năm qua, việc này đã tước đi vị thế tỷ phú của Wang. (Những thị trường đó hiện định giá 15% cổ phần của cậu ở mức 630 triệu USD. Scale phản bác cho rằng nó đáng giá gần 890 triệu USD). Manu Sharma, đồng sáng lập của Labelbox, công ty khởi nghiệp đối thủ, cho rằng: “Scale tự tiếp thị mình là công ty công nghệ. Nhưng đối với chúng tôi, họ chẳng khác gì bất kỳ công ty thuê ngoài quy trình kinh doanh nào”. Những công ty công nghệ mới nổi cho rằng họ có thể thực hiện những công việc của Scale tốt hơn, còn những công ty thuê ngoài truyền thống nghĩ rằng họ có thể thực hiện công việc của Scale với chi phí rẻ hơn .

Wang phản đối, cho rằng Scale đã nghiên cứu lĩnh vực này lâu hơn và đã xây dựng được nhiều công nghệ hơn bất kỳ công ty nào khác. Cậu đang cố gắng học theo cách quản lý toàn bộ chuỗi của Amazon, từ kho hàng đến vận chuyển. Đối với Scale, điều này có nghĩa là cả máy móc - ngày càng tự động hóa dữ liệu hoạt động và đội quân nhân lực ngày càng đông đảo hơn.

CASTIHub