Lý thuyết lãnh đạo là việc áp dụng các lý thuyết khác nhau để hiểu lãnh đạo hiệu quả. Mỗi lý thuyết đã được phát triển bởi những người đã nghiên cứu về hành vi lãnh đạo và xem xét những phẩm chất nào tạo nên một nhà lãnh đạo giỏi và cách áp dụng chúng vào các tình huống khác nhau. Danh sách sau đây bao gồm một số lý thuyết lãnh đạo phổ biến nhất, bao gồm các đặc điểm chính của chúng.

Lý thuyết vĩ nhân

Lý thuyết vĩ nhân là một ý tưởng của thế kỷ 19 cho rằng các nhà lãnh đạo được sinh ra chứ không phải được tạo ra. Nó tin rằng những phẩm chất của một nhà lãnh đạo vĩ đại có thể được nhìn thấy từ thời thơ ấu và những phẩm chất này không thể được dạy hay học mà là bẩm sinh. Những người theo thuyết vĩ nhân tin rằng lịch sử được định hình bởi những cá nhân đặc biệt được gọi là “anh hùng” hay “vĩ nhân”, những người sở hữu trí tuệ hoặc khả năng vượt trội và ý chí phi thường. Họ cho rằng những cá nhân như vậy được sinh ra với những đặc điểm độc đáo hơn là được định hình bởi môi trường của họ. Theo lý thuyết này, những anh hùng này định hình số phận của họ thông qua các lựa chọn và hành động của họ.

Lý thuyết vĩ nhân thường bị chỉ trích là quá đơn giản và không chính xác. Lý thuyết này cũng bị chỉ trích vì phân biệt giới tính vì nó cho rằng tất cả vĩ nhân đều là nam giới một cách cứng nhắc.

Lý thuyết này đã được thay thế bởi các lý thuyết khác thừa nhận tầm quan trọng của các yếu tố khác ảnh hưởng đến sự thay đổi lịch sử, chẳng hạn như cấu trúc xã hội và ảnh hưởng của thể chế đối với cuộc sống của con người.

Lý thuyết đặc điểm

Lý thuyết đặc điểm cho rằng con người có những khuynh hướng và đặc điểm nhất định ổn định và nhất quán, chẳng hạn như tính cách của họ. Những đặc điểm này dự đoán hành vi bằng cách nghiên cứu cách mọi người hành động, suy nghĩ, cảm nhận hoặc nhìn. Theo lý thuyết này, các nhà lãnh đạo có thể được xác định bằng cách sở hữu một số đặc điểm, chẳng hạn như trí thông minh hoặc sự sáng tạo. Ví dụ, một số nhà lãnh đạo có thể chiếm ưu thế, trong khi những người khác hợp tác hơn.

Các lý thuyết về đặc điểm dựa trên quan sát các hành vi theo thời gian, vì vậy họ cũng có thể xem xét những hành vi này thay đổi như thế nào khi ai đó chịu áp lực hoặc gặp căng thẳng (được gọi là khả năng lãnh đạo theo tình huống).

Các lý thuyết về đặc điểm lần đầu tiên được phát triển bởi các nhà tâm lý học khoa học vào đầu thế kỷ 20 và gợi ý rằng các nhà lãnh đạo hiệu quả có chung các đặc điểm bất kể bối cảnh hoặc tình huống của họ (ví dụ: các đặc điểm lãnh đạo nên áp dụng giữa các nền văn hóa).

Còn tiếp…

Nguồn: Gethppy.com

Casti Hub dịch