Có 2 hình thức huy động vốn doanh nghiệp là huy động vốn dài hạn và huy động vốn ngắn hạn. Mỗi loại đều có những ưu và nhược điểm khác nhau tùy thuộc vào mục đích huy động vốn của doanh nghiệp. Bài viết dưới đây giới thiệu chi tiết của từng hoạt động huy động vốn.

Huy động vốn ngắn hạn

Nợ phải trả có tính chất chu kỳ

Trong quá trình hoạt động kinh doanh. Do nhiều nguyên nhân, doanh nghiệp luôn nảy sinh những khoản nợ phải trả có tính chất chu kỳ. Khi các khoản nợ này chưa đến kỳ hạn thanh toán, doanh nghiệp có thể sử dụng tạm thời vào các hoạt động kinh doanh của mình. 

Những khoản này thường bao gồm: Tiền lương, tiền công phải trả cho người lao động, nhưng chưa đến kỳ trả. Các khoản thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập doanh nghiệp, BHXH phải nộp nhưng chưa đến kỳ nộp. Những khoản tiền tạm ứng trước của khách hàng.

Nếu doanh nghiệp xác định chính xác được quy mô chiếm dùng thường xuyên (còn được gọi là nợ định mức) thì có thể giảm bớt được nhu cầu huy động các nguồn vốn dài hạn từ bên ngoài, tiết kiệm chi phí sử dụng vốn của doanh nghiệp. Tuy nhiên, nguồn này có hạn chế là thời gian sử dụng thường ngắn, quy mô nguồn vốn chiếm dụng thường không lớn.

Tín dụng nhà cung cấp

Đây là một hình thức tài trợ quan trọng nhu cầu vốn lưu động ngắn hạn của doanh nghiệp. Nó được hình thành khi doanh nghiệp mua hàng hoá dịch vụ từ nhà cung cấp song chưa phải trả tiền ngay. Vì vậy, doanh nghiệp có thể sử dụng các tài sản mua được từ nhà cung cấp như một nguồn vốn bổ sung để tài trợ cho nhu cầu vốn lưu động ngắn hạn của doanh nghiệp.

Vay ngắn hạn ngân hàng

Việc sử dụng hợp lý nguồn vốn tín dụng ngân hàng để tài trợ nhu cầu vốn lưu động của doanh nghiệp có tác dụng giúp doanh nghiệp khắc phục khó khăn về vốn. Tuy nhiên, việc sử dụng nguồn vốn này sẽ làm tăng hệ số nợ của doanh nghiệp. Từ đó làm tăng rủi ro tài chính do bắt buộc phải trả lãi và hoàn trả nợ đúng hạn.

Hối phiếu

Hối phiếu là giấy tờ có giá ghi nhận lệnh yêu cầu thanh toán hoặc cam kết thanh toán không điều kiện một số tiền xác định khi có yêu cầu hoặc vào một thời điểm nhất định trong tương lai cho người thụ hưởng.

Hối phiếu gồm 2 loại:

- Hối phiếu đòi nợ: Là giấy tờ có giá do người ký phát lập, yêu cầu người bị ký phát thanh toán không điều kiện một số tiền xác định khi có yêu cầu hoặc vào một thời điểm nhất định trong tương lai cho người thụ hưởng.

- Hối phiếu nhận nợ: Là giấy tờ có giá do người phát hành lập, cam kết thanh toán không điều kiện một số tiền xác định khi có yêu cầu hoặc vào một thời điểm nhất định trong tương lai cho người thụ hưởng.

Khi có nhu cầu vốn trước thời gian đáo hạn hối phiếu, doanh nghiệp có thể thực hiện chuyển nhượng hoặc chiết khấu hối phiếu để nhận trước số tiền đáp ứng nhu cầu vốn tạm thời.

Bán nợ

Trong quá trình hoạt động, doanh nghiệp xuất hiện các khoản nợ phải thu, nợ quá hạn của khách hàng… khó thu hồi. Doanh nghiệp có thể xử lý các khoản nợ đó bằng cách bán cho các tổ chức mua, bán nợ chuyên nghiệp.

Tuỳ theo quy định của luật pháp ở mỗi quốc gia, tổ chức mua, bán nợ có thể là ngân hàng thương mại hay công ty mua bán nợ. Khi việc mua bán nợ hoàn tất, đây có thể coi là một hình thức tài trợ ngắn hạn cho doanh nghiệp. Bên mua nợ sẽ có trách nhiệm thu hồi các khoản nợ và chịu rủi ro có thể xảy ra trong quá trình thu nợ. 

Các nguồn huy động vốn ngắn hạn khác

Ngoài các nguồn vốn ngắn hạn trên, doanh nghiệp còn có thể sử dụng các nguồn khác như tiền đặt cọc, tiền ứng trước của khách hàng, tín dụng thư, các khoản cho vay theo từng hợp đồng cụ thể…

So sánh việc huy động vốn ngắn hạn và dài hạn

Thông thường, việc sử dụng tín dụng ngắn hạn giúp cho doanh nghiệp có thể thực hiện dễ dàng, thuận lợi hơn so với việc sử dụng tín dụng dài hạn. Bởi các điều kiện cho vay ngắn hạn mà ngân hàng thương mại và các tổ chức tài chính khác đưa ra đối với doanh nghiệp thường ít khắt khe hơn so với tín dụng dài hạn.

Chi phí sử dụng tín dụng ngắn hạn thường thấp hơn. Việc sử dụng tín dụng ngắn hạn giúp cho doanh nghiệp có thể điều chỉnh cơ cấu nguồn vốn dễ dàng, linh hoạt hơn so với sử dụng tín dụng dài hạn.

Tuy nhiên, sử dụng tín dụng ngắn hạn cũng có những điểm bất lợi như: Doanh nghiệp phải chịu rủi ro về lãi suất cao hơn, bởi lãi suất tín dụng ngắn hạn biến động nhiều hơn so với lãi suất dài hạn. Sử dụng tín dụng ngắn hạn đòi hỏi doanh nghiệp phải có nghĩa vụ thanh toán lãi vay và hoàn trả vốn gốc trong một thời gian ngắn, nếu tình hình kinh doanh gặp khó khăn, doanh nghiệp dễ rơi vào tình trạng mất khả năng thanh toán các khoản nợ đến hạn. Việc sử dụng quá nhiều tín dụng ngắn hạn dễ dẫn đến tình trạng tài chính của doanh nghiệp luôn căng thẳng, nhất là đối với một số doanh nghiệp trong tình trạng sử dụng cả nguồn vốn ngắn hạn để tài trợ cho tài sản dài hạn.

Casti Hub tổng hợp