Chúng ta đều biết trong tầng đối lưu của bầu khí quyển Trái Đất, càng lên cao nhiệt độ càng lạnh. Còn trên Trạm Vũ trụ quốc tế ISS, do hằng ngày có tới 16 lần hướng về phía Mặt Trời và 16 lần hướng về phía bóng tối, nên nhiệt độ thay đổi rất thường xuyên.

Vì vậy vấn đề trang phục chịu nhiệt của các phi hành gia được các nhà khoa học về không gian luôn quan tâm. Mới đây, các nhà nghiên cứu tại Đại học California tại Irvine (University of California, Irvine), đã phát triển được loại vật liệu mô phỏng theo sinh học có khả năng tự điều chỉnh nhiệt độ.

Các nhà nghiên cứu tại Đại học UCI và loại vải có khả năng tự điều chỉnh nhiệt độ.

Theo phương cách dùng trước đây, các loại vải chịu nhiệt được tráng hai lớp, một mặt tráng bạc và một mặt tráng vàng. Nhưng loại vải mới cải tiến này thì khác hẳn, vì là loại vải trong suốt, lấy cảm hứng từ thân mình của loài mực ống.

Loài mực ống được chọn do vì trong lớp da của chúng có một loại tế bào đặc biệt gọi là chromatophores, cũng được tìm thấy trong một số loài cá, động vật lưỡng cư và bò sát. Chromatophores có chứa các sắc tố đảm trách cho sự thay đổi màu da.

Nơi những động vật có chứa chromatophores, màu da của chúng sẽ được biến đổi tùy theo tâm trạng, nhiệt độ, khi bị căng thẳng hoặc khi có sự thay đổi môi trường. Nhưng thường thì chúng sử dụng khả năng này để ngụy trang khi phải đối mặt với kẻ thù, để giao tiếp nhau hoặc để tán tỉnh bạn tình.

Trong loài mực ống, các sắc tố được chứa trong một túi trung tâm dưới hình thái những chấm nhỏ li ti. Nhưng một khi chịu sức ép của cơ bắp thì những chấm nhỏ li ti này sẽ biến thành những chiếc đĩa lớn hơn. Đây cũng chính là nguyên lý để chế tạo ra loại vải có tính năng tự điều chỉnh nhiệt độ.

Vải được trang bị một lớp các đốm nhỏ nằm sát nhau, tạo thành một màn phản chiếu và bẫy nhiệt, tức các tia hồng ngoại. Một khi bị kéo căng, các đốm kim loại sẽ tách xa nhau ra làm cho các tia bức xạ hồng ngoại mang theo nhiệt thoát ra ngoài. 

Do tính năng đặc biệt này, nên dĩ nhiên là các nhà du hành vũ trụ sẽ được ưu tiên. Nhưng bên cạnh đó, các nhà nghiên cứu còn liên kết với một thương hiệu quần áo lớn nhằm cung ứng cho thị trường loại quần áo có thể thích ứng với sự thoải mái về thân nhiệt của mỗi người.

Được biết, hiện các nhà nghiên cứu đã cải tiến để cho ra đời loại vải phiên bản 2.0.

Thiện Hải (Nature Communications) (khampha.vn)