Khi Covid-19 đang bùng phát trên toàn thế giới, nhu cầu xét nghiệm chẩn đoán nhanh, dễ sử dụng đang trở nên cấp bách hơn bao giờ hết. Công ty E25Bio có trụ sở tại Cambridge, đơn vị phát triển bộ xét nghiệm, hiện đang chuẩn bị xin "cấp phép sử dụng khẩn cấp" từ Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ FDA để sử dụng trong trường hợp khẩn cấp về sức khỏe cộng đồng.

Công nghệ đằng sau bộ xét nghiệm E25Bio được phát triển bởi Lee Gehrke, Giáo sư tại IMES và các thành viên khác trong phòng thí nghiệm của ông, bao gồm Irene Bosch - hiện là CTO của E25Bio.

Hình ảnh kính hiển vi điện tử cho thấy SARS-CoV-2 (màu vàng) được phân lập từ một bệnh nhân, nổi lên từ bề mặt tế bào (màu xanh/ hồng) được nuôi cấy trong phòng thí nghiệm.

Trong nhiều năm qua, Gehrke, Bosch và các cộng sự đã phát triển các thiết bị chẩn đoán hoạt động tương tự như thử thai, nhưng có thể xác định protein của virus từ các mẫu bệnh phẩm. Công nghệ này gọi là lateral flow, đã được sử dụng để tạo ra các xét nghiệm Ebola, sốt xuất huyết, virus Zika, và các bệnh truyền nhiễm khác.

Bộ xét nghiệm E25Bio bao gồm các dải giấy được phủ các kháng thể liên kết với một loại protein virus cụ thể. Một loại kháng thể khác được gắn vào các hạt nano màu vàng, tạo thành dung dịch, và mẫu bệnh phẩm sẽ được đưa vào dung dịch này. Dải giấy xét nghiệm được nhúng vào dung dịch. Nếu trong mẫu bệnh phẩm có protein virus, protein này sẽ gắn vào các kháng thể trên dải giấy và đồng thời gắn vào các kháng thể trên hạt nano, và một đốm màu xuất hiện trên dải giấy trong vòng 20 phút.

Hiện tại, có hai loại chẩn đoán Covid-19 chính. Một loại sàng lọc các mẫu máu của bệnh nhân để tìm kháng thể chống lại virus. Tuy nhiên, kháng thể thường chỉ xuất hiện một vài ngày sau khi các triệu chứng bệnh đã bắt đầu.

Một loại xét nghiệm khác tìm DNA virus trong mẫu đờm. Xét nghiệm kiểu này có thể phát hiện virus sớm hơn trong trường hợp nhiễm nhưng chưa có triệu chứng, cần đến phản ứng chuỗi polymerase (PCR), một công nghệ khuếch đại lượng DNA đến mức phát hiện được, đòi hỏi thiết bị phòng thí nghiệm và mất vài giờ để thực hiện.

"Chúng tôi hy vọng bộ xét nghiệm này sẽ có thể sử dụng được vào ngày các triệu chứng xuất hiện," Gehrke nói. "Sẽ không phải chờ xuất hiện kháng thể."

Nếu FDA cấp phép khẩn cấp, E25Bio có thể bắt đầu thử nghiệm chẩn đoán với các mẫu bệnh phẩm. "Nếu những thử nghiệm đó thành công, thì bước tiếp theo sẽ là chẩn đoán lâm sàng thực tế," Gehrke nói.

Một ưu điểm khác của phương pháp này là bộ xét nghiệm giấy rẻ tiền và có thể được sản xuất số lượng lớn dễ dàng, ông nói thêm.

Theo Báo Khoa học và Phát triển